Να υπερασπίσουμε το δικαίωμα του κουβανικού λαού
για ανεξαρτησία, κοινωνική πρόοδο και σοσιαλισμό.
Εκδήλωση αλληλεγγύης με την Κουβανική Επανάσταση τη Δευτέρα,
23 Ιουνίου, ώρα 19:30 στον κινηματογράφο Ατενέ,
Λευκωσίας 41-43, Πλατεία Αγίου Ανδρέα.
Θα χαιρετίσει ο πρεσβευτής της Κούβας Αραμίς Φουέντε Ερνάντες και θα μιλήσουν η Α' αντιπρόεδρος του Κουβανικού Ινστιτούτου Φιλίας με τους Λαούς (ICAP) Νοεμί Ραμπάσα και ο υπεύθυνος για την Ευρώπη Ριγομπέρτο Σάρσα.
Ο Ελληνοκουβανικός Σύνδεσμος Φιλίας και Αλληλεγγύης τίμησε την 66η επέτειο της Κουβανικής Επανάστασης με εκδήλωση στο Μουσείο ΕΑΤ-ΕΣΑ την Κυριακή 23 Φλεβάρη, αφιερωμένη στην Ιατρική Διεθνιστική Αλληλεγγύη της Κούβας.
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης παρουσιάστηκε η έκθεση «Η Κούβα και οι Διεθνείς Ιατρικές Ταξιαρχίες Χένρι Ριβ: Παράδειγμα διεθνιστικής αλληλεγγύης». Η έκθεση παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον περασμένο Γενάρη στις Βρυξέλλες, διοργανωμένη από την Ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ και την Πρεσβεία της Κούβας στο Βέλγιο (περισσότερα στη σχετική ανάρτηση).
Ομιλητές στην εκδήλωση ήταν ο πρεσβευτής της Δημοκρατίας της Κούβας Αραμίς Φουέντε Ερνάντες, ο ευρωβουλευτης του ΚΚΕ Λευτέρης Νικολάου-Αλαβάνος και ο πρόεδρος του Ελληνοκουβανικού Νίκος Καρανδρέας.
Η Κούβα και οι Διεθνείς Ιατρικές Ταξιαρχίες Χένρι Ριβ:
Παράδειγμα διεθνιστικής αλληλεγγύης
Ομιλία του Πρέσβη της Κούβας στην Ελλάδα, Αραμίς Φουέντε Ερνάντες
23 Φλεβάρη 2025
Αγαπητές συντρόφισσες και σύντροφοι,
Συναντιόμαστε και πάλι, για να τιμήσουμε την 66η επέτειο της νίκης της Κουβανικής Επανάστασης.
Σε αυτή την περίπτωση, όμως, εγκαινιάζουμε επίσης μια έκθεση αφιερωμένη στις Διεθνείς Ιατρικές Μπριγάδες Χένρι Ριβ. Πρόκειται για την ίδια φωτογραφική έκθεση που είχε κανονιστεί να εκτεθεί στα μέσα του Γενάρη σε χώρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, την παρουσίαση της οποίας την παρεμπόδισε το ίδιο το Κοινοβούλιο, αν και τελικά δεν κατάφεραν να εμποδίσουν την παρουσίασή της σε άλλο εκθεσιακό χώρο. Θέλουμε να ευχαριστήσουμε τον Ελληνοκουβανικό Σύνδεσμο Φιλίας και Αλληλεγγύης και τους ευρωβουλευτές του ΚΚΕ για τις προσπάθειές τους να φέρουν την έκθεση στην Ελλάδα, ώστε σήμερα να μπορούμε να την απολαύσουμε εδώ.
Όπως γνωρίζετε πολύ καλά, από τη νίκη της Επανάστασης την 1η του Γενάρη του 1959, ο λαός μας αντιστέκεται και αντιμετωπίζει σθεναρά και θαρραλέα όλες τις ιμπεριαλιστικές επιθέσεις και επιχειρήσεις διεκδικήσεις με σκοπό να την ανατρέψουν. Η ουσία αυτής της Επανάστασης ήταν ο ανθρωπισμός της, και μέσα σε αυτόν ενυπάρχει ο διεθνισμός της, ο οποίος αποτελεί μια βασική αρχή που χαρακτηρίζει τη δράση των κουβανών επαναστατών, που επιβεβαιώνει το αίσθημα αλληλεγγύης και τη δέσμευσή τους στο πλευρό των πιο ταπεινών, όσων δέχονται τη μεγαλύτερη εκμετάλλευση, και όσα απορρέουν από την Επανάσταση είναι καρπός της σκέψης του ιστορικού μας ηγέτη, Φιδέλ Κάστρο Ρους.
Εφόσον η σημερινή εκδήλωση έχει σκοπό να αποτίσουμε φόρο τιμής στο δημόσιο σύστημα υγείας της Κούβας και, ιδιαίτερα στη Διεθνή Ιατρική Μπριγάδα Χένρι Ριβ, έχει αξία να θυμηθούμε ότι, όταν νίκησε η επανάσταση, το δημόσιο σύστημα υγείας στην Κούβα βρισκόταν σε πραγματικά άθλια κατάσταση, η οποία περιπλέχθηκε ακόμη περισσότερο με την πολιτικά υποκινούμενη αποχώρηση περισσότερων από τους μισούς γιατρούς που είχαμε στο νησί εκείνη την περίοδο, οι οποίοι κατά κύριο λόγο πήγαν στις ΗΠΑ.
Η επαναστατική κυβέρνηση χρειάστηκε να κάνει τεράστιες προσπάθειες ούτως ώστε να διασφαλίσει την ιατρική φροντίδα για τον πληθυσμό και να αναζητήσει λύσεις μέσα σε μια πολύ επισφαλή κατάσταση. Η Κούβα δέχτηκε βοήθεια αλληλεγγύης από διάφορους επαγγελματίες υγείας από τη Λατινική Αμερική και αλλού και αναπτύχθηκαν δημιουργικές και επείγουσες ενέργειες για την εξασφάλιση της έκτακτης εκπαίδευσης των επαγγελματιών αυτού του κλάδου, με αποτέλεσμα να καταφέρουμε να διαμορφώσουμε ένα λαμπρό και αποτελεσματικό σύστημα υγείας, το οποίο σήμερα απαρτίζεται από εκατοντάδες χιλιάδες εργαζομένους σε όλα τα επίπεδά του, και έτσι, εξασφαλίζεται η καθολική κάλυψη και η δωρεάν φροντίδα για όλες τις Κουβανές και τους Κουβανούς.
Ακριβώς κατά τη διάρκεια εκείνων των σκληρών χρόνων, και παρά τις δύσκολες συνθήκες και τους περιορισμούς που αντικειμενικά αντιμετωπίζαμε, τέθηκε σε εφαρμογή, πρώτα στον τομέα της υγείας και ύστερα και σε άλλους τομείς, η συνεργασία της Κούβας με άλλους λαούς του κόσμου, μια συνεργασία που στη διάρκεια όλων αυτών των χρόνων έχει γράψει σελίδες ενός εξαιρετικά πολύτιμου διεθνισμού και αλτρουισμού.
Η πρώτη διεθνιστική ιατρική αποστολή προσφέρθηκε στη Χιλή, με αφορμή τον μεγασεισμό που σημειώθηκε στην περιοχή Βαλντίβια το 1960. Αργότερα, στη Δημοκρατία της Αλγερίας, μια ιατρική μπριγάδα απαρτιζόμενη από 56 υγειονομικούς, πρόσφερε τις υπηρεσίες της σ’ αυτό το αδελφό έθνος, ως αποτέλεσμα διακυβερνητικής συμφωνίας.
Έτσι άρχισε να σφυρηλατείται η εκτεταμένη και αποτελεσματική Κουβανική Ιατρική Συνεργασία που αναπτύσσεται, δίχως να κάνει διακρίσεις ως προς την εθνικότητα, το φύλο, τη θρησκεία, την πολιτική ιδεολογία ή την κοινωνική καταγωγή, και έχει επεκταθεί σταδιακά σε χώρες της Αφρικής, της Ασίας, της Αμερικής, της Μέσης Ανατολής, και πιο πρόσφατα, μέχρι και σε χώρες της Ευρώπης.
Ανάμεσα στα πολλά παραδείγματα, θα μπορούσαμε να υπενθυμίσουμε την ιατρική συνεργασία που προσφέρθηκε στην Αϊτή ύστερα από το σεισμό και τις επιδημίες χολέρας, την υποστήριξη πολλών χωρών που είχαν πληγεί από φυσικά φαινόμενα, το πρόγραμμα φροντίδας των θυμάτων από το πυρηνικό δυστύχημα στο Τσερνόμπιλ, στο πλαίσιο του οποίου υποθάλψαμε κυρίως σε κουβανικά νοσοκομεία, πάνω από 26 χιλιάδες ασθενείς, στην πλειονότητά τους παιδιά, τη βοήθεια δεκάδων μπριγάδων σε πάνω από 40 χώρες την περίοδο της καταπολέμησης του κορονοϊού, και άλλα που αποτελούν μια συνεργασία που έχουν προσφέρει γενικά εκατοντάδες χιλιάδες Κουβανοί υγειονομικοί σε 165 χώρες.
Μια συνεργασία που σηματοδοτήθηκε εδώ και πολλά χρόνια και περιλαμβάνει την εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού, τόσο στην Κούβα όσο και στο εξωτερικό. Για να αναφέρουμε μόνο μερικά παραδείγματα, είναι οι ενέργειες όπως το Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Υγείας, το οποίο εγκαινιάστηκε ύστερα από το πέρασμα των κυκλώνων Τζορτζ και Μιτς που ρήμαξαν τις χώρες της Κεντρικής Αμερικής, και αυτό το πρόγραμμα αποτέλεσε το έναυσμα για την ίδρυση της Ιατρικής Σχολής της Λατινικής Αμερικής, από την οποία έχουν αποφοιτήσει με υποτροφία πάνω από 30 χιλιάδες νέοι με καταγωγή από τις πιο φτωχές περιοχές κάθε γωνιάς του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων και νέων με καταγωγή από τα πιο ταπεινά στρώματα των ΗΠΑ. Έχουμε επίσης και το Πρόγραμμα Μπάριο Αντέντρο στη Βενεζουέλα, την Επιχείρηση Μιλάγρο, χάρη στην οποία βρήκαν την όρασή τους τρεις χιλιάδες άτομα σε 35 χώρες της Λατινικής Αμερικής, της Καραϊβικής, της Αφρικής και άλλων περιοχών του κόσμου.
Αξιοσημείωτη δράση, με αφορμή τον κυκλώνα Κατρίνα, το 2005, ο οποίος έπληξε διάφορες Πολιτείες των ΗΠΑ, ήταν η ίδρυση του Διεθνούς Αποσπάσματος Γιατρών με ειδίκευση σε καταστροφές και σοβαρές επιδημίες «Χένρι Ριβ», που έχουν αναλάβει επικίνδυνες αποστολές ιατρικής και ανθρωπιστικής βοήθειας με δεκάδες μπριγάδες σε πολλές χώρες και έχει λάβει ευρεία αναγνώριση διεθνώς από κυβερνήσεις, από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και άλλες περιφερειακές οργανώσεις και διεθνείς οργανισμούς, αλλά προπαντός, από τους λαούς που δέχτηκαν τη βοήθειά μας.
Ανάμεσα σε αυτές τις αποστολές, πέρα από τη βοήθεια που προσφέρθηκε σε περιπτώσεις σεισμών, κυκλώνων και άλλων φυσικών φαινομένων, ξεχωρίζει η συμμετοχή 256 υγειονομικών της Κούβας στην καταπολέμηση της επιδημίας του Έμπολα σε χώρες της Αφρικής, ή το Πρόγραμμα «Mas Medicos» - Περισσότεροι γιατροί – για τη Βραζιλία, παράδειγμα της συνεργασίας «Νότος-Νότος» που μας επέτρεψε για πέντε χρόνια να προσφέρουμε ποιοτική υγειονομική φροντίδα σε περιοχές που στερούνταν τέτοιες υπηρεσίες.
Οι εικόνες που παρουσιάζονται εδώ ξεκάθαρα αποδεικνύουν το πνεύμα ανθρωπισμού και αλληλεγγύης στο οποίο, όπως αναφέραμε, εδράζεται η ιατρική συνεργασία που προσφέρει η Κούβα και το έργο αυτής της Διεθνούς Ιατρικής Μπριγάδας, και δεδομένης της υψηλής αναγνώρισης της αξίας της, υποστηρίχτηκε από την πρόταση σημαντικού τμήματος του αδελφού ελληνικού λαού να του δοθεί δικαίως το Βραβείο Νόμπελ, μια πρόταση που υποστηρίχτηκε επίσης και στις 5 ηπείρους.
Σας ευχαριστούμε σύντροφοι για τη προσφορά σας, όχι μόνο για τη διάδοση της αλήθειας σχετικά με την ιατρική βοήθεια που προσφέρει η Κούβα, μια πράξη που συμβάλλει ώστε να γκρεμιστεί η δόλια και βρόμικη εκστρατεία με την οποία οι εχθροί του κουβανικού λαού και των λαών του κόσμου επιδιώκουν να απαξιώσουν την εξαιρετική αξία της αλληλεγγύης και της συνεργασίας μεταξύ των λαών, αλλά επίσης και τη σημασία που έχει αυτό για την υπεράσπιση της υγείας ως ένα απαραίτητο ανθρώπινο δικαίωμα.
Σας εύχομαι να απολαύσετε την έκθεση.
Εξοχότατε Πρέσβη της Κούβας, σύντροφε Αραμίς,
Συναγωνιστές και συναγωνίστριες του Ελληνοκουβανικού Συνδέσμου Φιλίας και Αλληλεγγύης,
Φίλοι και φίλες της Κούβας,
Η Κουβανική Επανάσταση για 66 χρόνια εμπνέει την εργατική-λαϊκή πάλη σε όλο τον κόσμο. Απέδειξε πως οι λαοί με την πάλη τους έχουν τη δύναμη να ανατρέψουν την καπιταλιστική βαρβαρότητα. Γι’ αυτό έχει την συμπάθεια και τη στήριξη εκατομμυρίων εργαζομένων σε όλο τον κόσμο, όπως και του ελληνικού λαού.
Η πρώτη σοσιαλιστική επανάσταση στην αμερικανική ήπειρο αποτέλεσε ένα από τα κορυφαία γεγονότα που σημάδεψαν τον 20ό αιώνα, επιβεβαίωσε τη ζωτικότητα του μαρξισμού - λενινισμού και του προλεταριακού διεθνισμού και ανέδειξε κορυφαίες προσωπικότητες του επαναστατικού κινήματος όπως ο Φιντέλ Κάστρο, ο Τσε Γκεβάρα, ο Ραούλ Κάστρο...
Η επαναστατική εξουσία κατάφερε να αποκρούσει νικηφόρα τις απόπειρες της αντεπανάστασης και την ιμπεριαλιστική επιθετικότητα και έθεσε τα θεμέλια για την ικανοποίηση λαϊκών αναγκών, για κοινωνικά δικαιώματα που στερούνται οι ταπεινοί και καταφρονεμένοι στην υπόλοιπη ήπειρο. Στήριξε διεθνιστικά, με ανιδιοτέλεια και θυσίες τα απελευθερωτικά κινήματα άλλων λαών.
Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι και οι Μπριγάδες Χένρι Ρηβ, που επιλέξαμε να αναδείξουμε με την έκθεση που πλαισιώνει τη σημερινή μας εκδήλωση, στα 20 χρόνια από την ίδρυσή τους.
Οι λαοί της Ευρώπης γνώρισαν τις Μπριγάδες μέσα στις δύσκολες συνθήκες της πανδημίας COVID-19. Ενώ καθημερινά θρηνούσαμε χιλιάδες θύματα οι αξίες της ΕΕ αποδείχθηκαν κούφιες διακηρύξεις. Τα κράτη-μέλη ανταγωνίζονταν το ένα ενάντια στον άλλο, δεσμεύοντας αεροπλάνα με ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό, έκλειναν σύνορα και εναέριους χώρους. Η ανάπτυξη εμβολίων παραχωρήθηκε στους φαρμακευτικούς κολοσσούς με την ΕΕ να χρηματοδοτεί με χρήματα των λαών αφειδώς τους φαρμακευτικούς ομίλους, καθυστερώντας και θέτοντας περιορισμούς στην ανάγκη άμεσου κι έγκαιρου εμβολιασμού των λαών στο βωμό των σφοδρών ανταγωνισμών.
Στον αντίποδα αναδείχθηκε κι έλαμψε το παράδειγμα της Κούβας. Μία χώρα σε οικονομικό, εμπορικό αποκλεισμό για πάνω από 65 χρόνια από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους. Έναν αποκλεισμό που δημιουργεί σημαντικές ελλείψεις σε αγαθά, υπηρεσίες, ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό, φάρμακα. Που παρά τις τεράστιες δυσκολίες, στηριγμένη στις δικές της δυνάμεις, κατάφερε να αναπτύξει τα δικά της αποτελεσματικά εμβόλια, να εμβολιάσει τον πληθυσμό της και να ελέγξει την εξέλιξη της νόσου, ενώ από την πρώτη στιγμή έθεσε τους ιατρούς και τους νοσοκόμους της χωρίς δεύτερη σκέψη στην διάθεση των λαών του κόσμου που υπέφεραν. Και στην Ευρώπη, όπως με τις αποστολές των Μπριγάδων στην Ιταλία, και αλλού σε όλο τον κόσμο οι οποίες μάλιστα βραβεύτηκαν για την προσφορά τους.
Στα 20 χρόνια από την ίδρυσή τους, το έργο των Μπριγάδων μόνο θαυμασμό προκαλεί. Οι Μπριγάδες έχουν κινητοποιηθεί σε πάνω από 45 χώρες της υφηλίου. Πάνω από 9000 κουβανοί επαγγελματίες της υγείας έχουν συμμετάσχει, παρέχοντας υπηρεσίες υγείας σε πάνω από 4 εκατομμύρια ανθρώπους, σώζοντας πάνω από 89.000 ζωές. Κι όλα αυτά πριν το ξέσπασμα της πανδημίας.
Η συμβολή τους στην καταπολέμηση μολυσματικών ασθενειών, ή σε καταστροφικούς σεισμούς, χαίρει διεθνούς αναγνώρισης. Για αυτή τους την προσφορά το 2017 βραβεύτηκαν από τον ΠΟΥ.
Στην πανδημία, μέσα σε διάστημα 5 μηνών, οι Μπριγάδες αναπτύχθηκαν σε 38 κράτη και σήμερα είναι ακόμη ενεργές σε 29. Πάνω από 3700 επαγγελματίες υγείας, περιέθαλψαν πάνω από 350.000 ανθρώπους.
Το 2020, σωματεία, συνδικάτα, μαζικοί φορείς, διεξήγαγαν παγκόσμια καμπάνια για να δοθεί το Νόμπελ Ειρήνης Το 2021, πάνω από 100 οργανώσεις και 400.000 άτομα έβαλαν την υπογραφή τους για να δοθεί στις Μπριγάδες το Βραβείο Ειρήνης των Λαών.
Αγαπητές φίλες και φίλοι,
Στο δικαίωμα στην υγεία, όπως και σε όλα τα σύγχρονα κοινωνικά δικαιώματα, υπάρχουν δύο δρόμοι. Υπάρχει ο δρόμος που ακολουθεί ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής, με τα αποτελέσματα που ζήσαμε και συνεχίζουμε να ζούμε, της υποβάθμισης των υπηρεσιών υγείας, του ολοένα και μεγαλύτερου κόστους που φράζει το δρόμο στους ασθενείς. Και υπάρχει και ο δρόμος που ακολουθεί η Κούβα, που έχει σαν βασική αρχή ότι η υπεράσπιση και η ικανοποίηση της ανάγκης του λαού στην υγεία είναι κατοχυρωμένη, με καθολική δωρεάν πρόσβαση στην υγεία, με καθολική κάλυψη υγείας για όλους, χωρίς καμία διάκριση.
Αγαπητοί φίλοι και φίλες,
Δεν μας προκάλεσε έκπληξη το γεγονός ότι το Ευρωκοινοβούλιο έκανε ότι περνούσε από το χέρι του έτσι ώστε αυτή η έκθεση να μην παρουσιαστεί στους χώρους του, επιδιώκοντας να ακυρωθεί εξολοκλήρου. Το γεγονός ότι η έκθεση και παρουσιάστηκε επιτυχώς στις Βρυξέλες και συνεχίζει το ταξίδι της, είναι η καλύτερη απόδειξη ότι οι προσπάθειές τους έπεσαν στο κενό.
Οι προκλητικοί ισχυρισμοί της ΕΕ ότι το περιεχόμενό της έκθεσης είναι «προσβλητικό, εμπρηστικό, αντίκειται στις ιδρυτικές αξίες της Ένωσης ή μπορεί να προκαλέσει αντιδράσεις» ήταν προϊόν σκοπιμότητας.
Εκείνοι που στηρίζουν με πακτωλούς χρημάτων το ιμπεριαλιστικό μακελειό στην Ουκρανία, την γενοκτονία του Παλαιστινιακού λαού από το κράτος κατακτητή Ισραήλ, που ξεπλένουν και συνεργάζονται με τους τζιχαντιστές στη Συρία ως «εγγυητές της δημοκρατικής μετάβασης», χαρακτηρίζουν αυτή την έκθεση “εμπρηστική”;
Η Ευρωένωση των μονοπωλίων που προωθεί το εμπόριο της υγείας και τα μεγάλοσυμφερόντα των ομίλων, τις …αξίες του «τα κέρδη μου ή οι ζωές σας», χαρακτηρίζουν «προσβλητική» για τις «αξίες» τους μια έκθεση όπως αυτή που εξυμνεί το αγαθό της δημόσιας δωρεάν υγείας, της ανιδιοτελούς στήριξης κι αλληλεγγύης σώζοντας ζωές;
Προσβάλουν τη νοημοσύνη μας.
Αυτό που τους ενοχλεί στην πραγματικότητα και χάνουν την ψυχραιμία τους είναι ότι οι λαοί της ΕΕ, δεν υιοθετούν τα ευρωατλαντικά κηρύγματα, στηρίζουν μαχητικά την Κούβα, παρά τα δεκάδες ψηφίσματα του Ευρωκοινοβουλίου σε βάρος της. Έχουν καταδικάσει την προσπάθεια της ΕΕ μαζί με τις ΗΠΑ να παρέμβουν στα εσωτερικά της Κούβας, εντάσσοντάς την στην απαράδεκτη «λίστα χωρών που υποστηρίζουν την τρομοκρατία» και στηρίζοντας κάθε λογής αντεπαναστατικά στοιχεία με πρόσχημα τα λεγόμενα «ανθρώπινα δικαιώματα». Έχουν καταδικάσει τον εγκληματικό αποκλεισμό των ΗΠΑ και των συμμάχων τους, ο οποίος αποσκοπεί στο να βλάψει τις κατακτήσεις της Επανάστασης, όπως το δημόσιο και καθολικό σύστημα υγείας, μέρος του οποίου είναι και οι Διεθνείς Ιατρικές Μπριγάδες Χένρι Ρηβ.
Και σήμερα, από εδώ, ενώνουμε τις φωνές μας με τις φωνές των λαών του κόσμου, προς υπεράσπιση της Κούβας. Για την άμεση άρση του αποκλεισμού και των κυρώσεων, για την αφαίρεση της Κούβας από την ντροπιαστική λίστα, υπερασπίζοντας το δικαίωμα του Κουβανικού λαού να συνεχίσει να βαδίζει στο δρόμο που άνοιξε η Επανάστασή του χωρίς εξωτερικές αναμίξεις και παρεμβάσεις.
Η 66η επέτειος της Κουβανικής Επανάστασης μας βρίσκει σε μιά ιδιαίτερα επικίνδυνη κατάσταση στην περιοχή μας αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο, με πρωτοφανή έξαρση της καπιταλιστικής βαρβαρότητας που υποδαυλίζεται από τον ανταγωνισμό των μεγάλων καπιταλιστικών δυνάμεων για πολιτική και οικονομική κυριαρχία, εξασφάλιση πόρων και μεταφορικών οδών καθώς και από την αδυναμία παραγωγικής χρησιμοποίησης των τεράστιων κερδών που πραγματοποιούν οι μεγάλοι μονοπωλιακοί όμιλοι με την παρασιτική εκμετάλλευση των λαών.
Στις συνθήκες αυτές η Κούβα, η μοναδική σοσιαλιστική χώρα στον κόσμο, που από την νίκη ήδη της επανάστασης αντιμετωπίζει την άγρια επίθεση των ΗΠΑ και των συμμάχων τους, βρίσκεται λόγω του απόλυτου, ουσιαστικά, αποκλεισμού της στην πιο δύσκολη περίοδο της ιστορίας της. Ο πρωτοφανής στην ιστορία ολοκληρωτικός οικονομικός, εμπορικός και χρηματοπιστωτικός αποκλεισμός, της στερεί κάθε μέσο, όχι μόνο ανάπτυξης, αλλά και απλής συντήρησης των κοινωνικών κατακτήσεων, των επιτευγμάτων στους τομείς της μόρφωσης και της υγείας. Επιτεύγματα, που αποτελούν παράδειγμα όχι μόνο για τους λαούς του τρίτου κόσμου, αλλά και για μεγάλο τμήμα των λαών των καπιταλιστικών μητροπόλεων.
Τα ακραία φαινόμενα της πλήρους απώλειας των οποιωνδήποτε παροχών υγείας για σημαντικό τμήμα του πληθυσμού στα προηγμένα καπιταλιστικά κράτη, οι καταστροφές, πόλεμοι και επιδημίες στις εξαθλιωμένες χώρες του τρίτου κόσμου δημιουργούν μιαν εικόνα που δεν απέχει ή είναι και χειρότερη από εκείνην που υπήρχε στην Κούβα το 1959: Μεγάλη νεογνική θνησιμότητα, πολύ μικρό προσδόκιμο επιβίωσης, ενδημικές ασθένειες, στοιχειώδης κρατικός τομέας υγείας. Όλα τούτα συνιστούν μία ταξικά προσδιορισμένη πολιτική υγείας, που σε συνδυασμό με την μεγάλη ανεργία, τις κακές συνθήκες υγιεινής, τον χρόνιο υποσιτισμό, το χαμηλό πολιτιστικό επίπεδο, τον αναλφαβητισμό και την ανυπαρξία πρόληψης, ήταν και είναι άμεσα συνδεδεμένα με το χαμηλό επίπεδο υγείας.
Η κουβανική επανάσταση, με τον σοσιαλιστικό ανθρωπιστικό προσανατολισμό της, έδωσε λύση στα διαχρονικά αυτά προβλήματα, με τρόπο παρόμοιο, αν και όχι ταυτόσημο με εκείνον που ακολούθησαν οι άλλες σοσιαλιστικές χώρες.
Τα δομικά χαρακτηριστικά της λύσης αυτής που τη διαφοροποιούν απόλυτα από τα αγοραία συστήματα υγείας τύπου ΗΠΑ, αλλά ακόμα και από εκείνα που διέπονται από περισσότερο κοινωνικά κριτήρια, είναι:
1. Η ενεργός συμμετοχή των πολιτών στον καθορισμό της πολιτικής δημόσιας υγείας και στην εφαρμογή των προγραμμάτων υγείας μέσα από τις τοπικές επιτροπές υγείας.
2. Η πρόταξη των κοινωνικών μέτρων που επηρεάζουν την υγεία, δηλαδή της ενημέρωσης και της πρόληψης, από την θεραπεία.
3. Η ανάπτυξη της δημογραφίας και η συλλογή στατιστικών στοιχείων στο κοινοτικό επίπεδο.
4. Οι απαρτιωμένες υγειονομικές δομές που ξεκινούν από την βάση, από τον οικογενειακό γιατρό που ζει μέσα στην κοινότητα, και καταλήγουν στην κορυφή της πυραμίδας με τα ειδικά ερευνητικά κέντρα.
5. Η ύπαρξη υγειονομικού σώματος κατάλληλα εκπαιδευμένου, με έμφαση στην εκπαίδευση γενικών γιατρών.
6. Λόγος γιατρού / ασθενών
1 γιατρός / 175 ανθρώπους - 1 γενικός γιατρός/ 600 (ΗΒ= 1/1800).
7. Η ανιδιοτέλεια και κοινωνική ιδεολογία της μεγάλης πλειοψηφίας των γιατρών.
8. Η πολιτική κατανομής του κοινωνικού εισοδήματος.
Τα χαρακτηριστικά αυτά συνιστούν ένα πραγματικά λαϊκό, συμμετοχικό και αποδοτικό σοσιαλιστικό σύστημα υγείας.
Η σημασία του κουβανικού παραδείγματος καταδεικνύεται και από την καταληκτική φράση άρθρου για το σύστημα υγείας της Κούβας το οποίο δημοσιεύθηκε το 2014 στο LANCET, ένα από τα δύο πιο έγκυρα ιατρικά περιοδικά του κόσμου, που έλεγε: «Αν τα επιτεύγματα της Κούβας μπορούσαν να αναπαραχθούν σε ένα ευρύ φάσμα χωρών φτωχών και μέσου εισοδήματος, θα άλλαζε η υγεία του παγκόσμιου πληθυσμού».
Θα επιμείνω σε δύο στοιχεία του κουβανικού συστήματος υγείας που προανάφερα, την υψηλή αποδοτικότητα και τον διεθνιστικό προσανατολισμό, πράγμα, βέβαια, που αποτελεί μια τεχνητή αφαίρεση καθώς τα στοιχεία αυτά είναι στην πραγματικότητα αναπόσπαστα τμήματα ενός ολοκληρωμένου συνόλου.
Αντίθετα με την αστική μυθολογία για την αντιπαραγωγικότητα της σοσιαλιστικής οικονομίας, την αναποτελεσματικότητα και το υπέρμετρο κόστος των δημόσιων συστημάτων υγείας καθώς και για την απόλυτη συνάρτηση της κατάστασης υγείας ενός πληθυσμού με τον πλούτο του, το 2005 η Κούβα είχε να επιδείξει δείκτες υγείας παρόμοιους με εκείνους των ΗΠΑ, δαπανώντας σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας μόλις το 7,4% του κατά κεφαλή Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος της που ήταν 4.000 δολάρια, έναντι του 13,6% των ΗΠΑ με κατά κεφαλή ΑΕΠ 42.000 δολάρια. Αντίστοιχα, τα έξοδα υγείας ανά άτομο ήταν 193 και 4.540 δολάρια. Τα στοιχεία μάλιστα αυτά κρύβουν την τεράστια ταξική ανισοτιμία ως προς τις προσφερόμενες υπηρεσίες στις ΗΠΑ.
Η διεθνιστική αλληλεγγύη της Κούβας στον τομέα της ιατρικής, η διαχρονική διάθεση να μοιραστεί με όσους λαούς έχουν ανάγκη τις δυνατότητές της στον τομέα της υγείας είναι απόρροια της απόφασης του κουβανικού λαού να οικοδομήσει το σοσιαλισμό, θεωρώντας τον εαυτό του τμήμα της παγκόσμιας προσπάθειας για την πραγματική χειραφέτηση του ανθρώπου.
Έτσι, παρ όλες τις τεράστιες ανάγκες και αντιξοότητες, η κουβανική επανάσταση στάθηκε από την αρχή αλληλέγγυα στον αγώνα προοδευτικών κινημάτων και αρωγός σε δοκιμαζόμενους λαούς, ξεκινώντας από την αποστολή ιατρικής βοήθειας στη Χιλή, μετά τον καταστροφικό σεισμό του Μάη 1960, παρ’ όλο που η χώρα αυτή είχε διακόψει τις διπλωματικές σχέσεις με την Κούβα κατ’ επιταγή των ΗΠΑ.
Η Κουβανική επανάσταση μπόρεσε να λύσει τη διαλεκτική αντίθεση ανάμεσα στις εθνικές επιδιώξεις και το διεθνιστικό καθήκον - όχι μόνο στον τομέα της υγείας, αλλά και της εκπαίδευσης και της στρατιωτικής βοήθειας –, χρησιμοποιώντας ένα μοντέλο ανάπτυξης των τομέων αυτών αντίστροφο από το καθιερωμένο. Ένα μοντέλο με έντονο αγωνιστικό χαρακτήρα που ξεκινάει από τα κάτω, από τις βασικές δομές κοντά και μέσα στο λαό, ίσως δανεισμένο από την τακτική των ανταρτών στη Σιέρρα Μαέστρα, που προοδευτικά χτίζεται προς τα πάνω και εξασφαλίζει τη διαρκή συμμετοχή των πολιτών. Το σύστημα αυτό είναι από τη φύση του πιο προσαρμοσμένο στις ανάγκες των κουβανικών διεθνιστικών αποστολών που έχουν, σύμφωνα με διεθνείς εκτιμήσεις, υψηλή αποτελεσματικότητα.
Η διεθνιστική αλληλεγγύη – ας μη ξεχνάμε πως η λέξη αλληλεγγύη σημαίνει ο ένας κοντά στον άλλο, ή ανάληψη κοινών υποχρεώσεων με άλλον – , προϋποθέτει την ύπαρξη μιας κοινής ανάγκης, ενός κοινού προβλήματος, στη συγκεκριμένη περίπτωση της εθνικής καταπίεσης και της υπανάπτυξης που είναι αποτέλεσμα της παγκόσμιας καπιταλιστικής ηγεμονίας. Το ξεπέρασμα τους προϋποθέτει πάλι ανατροπή των ανισότιμων σχέσεων ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα και τις εξαρτημένες χώρες, ώστε να μην παρεμποδίζεται η ανάπτυξή τους. Σ’ αυτό το πλαίσιο η διεθνιστική αλληλεγγύη έχει στόχο να βοηθήσει τον αποδέκτη της να προχωρήσει σε ένα μονοπάτι ανεξαρτησίας και προόδου ώστε να μπορέσει να συμβάλλει στην κοινή πάλη ενάντια στην κυριαρχία του παγκοσμιοποιημένου εκμετα-λευτικού καπιταλισμού.
Αμέσως μετά τη νίκη της επανάστασης, τα μέσα για την εφαρμογή του διεθνιστικού καθήκοντος ήταν φυσικά πολύ περιορισμένα, κάνοντας τον Χοσέ Ραμόν Ματσάδο Βεντούρα, επικεφαλής τότε του υπουργείου Δημόσιας Υγείας, να πει με γλαφυρό τρόπο πως η Κούβα έμοιαζε με ζητιάνο που δίνει ελεημοσύνη.
Η ιατρική διεθνής συνεργασία και αλληλεγγύη της Κούβας αναπτύχθηκε τις επόμενες δεκαετίες σε δεκάδες χώρες, σε όλες σχεδόν τις ηπείρους, παράλληλα με τις σημαντικές εξελίξεις στην υγεία και στους άλλους κοινωνικούς τομείς στο νησί.
Ιδιαίτερα σημαντικοί σταθμοί ήταν η ίδρυση το 1984 της Κεντρικής Μονάδας Ιατρικής Συνεργασίας, με στόχο το συντονισμό των ιατρικών αποστολών στο εξωτερικό και του Απαρτιωμένου Προγράμματος Υγείας για τη Λ. Αμερική, την Καραϊβική και την Αφρική, το 1988. Ακολούθησε μια μεγάλη αύξηση τόσο των αποστολών, όσο και του αριθμού των διεθνιστών υγειονομικών που συμμετείχαν σ’ αυτές.
Στη βάση των στόχων και της δομής των παραπάνω προγραμμάτων, μετά το καταστροφικό χτύπημα του κυκλώνα Κατρίνα στις νοτιοανατολικές ΗΠΑ το 2005, και ως απάντηση στην αυξανόμενη απειλή από φυσικές καταστροφές, δημιουργήθηκε η Διεθνής Ιατρική Ταξιαρχία "Henry Reeve" εκπαιδευμένη και εφοδιασμένη με τα κατάλληλα μέσα ώστε να παρέχει άμεσες δωρεάν ιατρικές υπηρεσίες σε καταστάσεις καταστροφών και σοβαρές επιδημίες.
Τα κύρια στοιχεία της δράσης των Ταξιαρχιών "Henry Reeve" είναι:
Η μακρόχρονη δράση ανάλογα με τις ανάγκες (έως 6 μήνες και παραπάνω).
Η ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των ιατρικών προβλημάτων από το επίπεδο της πρωτοβάθμιας φροντίδας μέχρι τη νοσοκομειακή – χειρουργική σε κουβανικά νοσοκομεία εκστρατείας, με ή χωρίς τη συνεργασία με επιτόπιες υπηρεσίες ή τρίτες χώρες.
Η δωρεά των νοσοκομείων εκστρατείας και άλλου εξοπλισμού στη χώρα που έχει πληγεί μετά την αναχώρηση της κουβανικής ομάδας.
Τέλος η διερεύνηση προϋποθέσεων συνεργασίας της Κούβας με την χώρα που δέχεται τη διεθνιστική βοήθεια και σε άλλους τομείς που έχουν να κάνουν με την υγεία του πληθυσμού (π.χ. μεταφορά τεχνολογίας, κοινή παραγωγή φαρμάκων κτλ.)
Οι ταξιαρχίες "Henry Reeve" αποτελούν ένα διακριτό, αλλά, συνάμα, άρρικτα δεμένο με τα υπόλοιπα τμήμα του Συστήματος Υγείας της Κούβας, που κι αυτό με τη σειρά του αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας, που έδωσε ξανά εξετάσεις στα χρόνια της πανδημίας.
Όπως πολύ καλά ξέρουμε η πανδημία του κορονοϊού σάρωσε τα απροετοίμαστα, καταρρακωμένα μετά από δεκαετίες συστηματικής αποδιάρθρωσης και δυσφήμισης δημόσια υγειονομικά συστήματα των πιο ισχυρών και πλούσιων καπιταλιστικών χωρών.
Ταυτόχρονα όμως ο κόσμος διαπίστωσε ξανά πως η σοσιαλιστική κοινωνία της Κούβας, φτωχή με τα κριτήρια του καταναλωτισμού, μια κοινωνία που για δεκαετίες ζει σε συνθήκες ενός ανελέητου, γενοκτόνου αποκλεισμού, μπόρεσε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά, με σοβαρότητα και νηφαλιότητα την πανδημία, όπως πρωτύτερα είχε αντιμετωπίσει αποτελεσματικά και με τις μικρότερες απώλειες μια σειρά από κυκλώνες που έσπειραν τον όλεθρο στην Καραϊβική και στις ΗΠΑ.
Η Κούβα βρίσκεται τώρα στο μάτι του κυκλώνα γιατί το σύστημα υγείας, εκπαίδευσης, όλες οι κοινωνικές δομές της και, μαζί μ’ αυτές, η πραγματική ανεξαρτησία της που είναι συνυφασμένη με τη σοσιαλιστική επανάσταση δεν συνάδουν με τα «ιδεώδη» του ιμπεριαλισμού.
Είναι η ώρα να σταθούμε κοντά της και να τηρήσουμε τις αμοιβαίες δεσμεύσεις μας.
ΕΛΛΗΝΟΚΟΥΒΑΝΙΚΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΦΙΛΙΑΣ & ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
Μπουμπουλίνας 28, 106 82 Αθήνα, τηλ./fax: 210 8214916
e-mail: ellinokouvanikos@gmail.com
ASOCIACION HELENOCUBANA DE AMISTAD Y SOLIDARIDAD
Bubulinas 28, 106 82 Atenas, Grecia, tel./fax: (+30) 210 8214916
e-mail: ellinokouvanikos@gmail.com
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ
Δεν πέρασε παρά μόνο μια βδομάδα από τότε που ο αποχωρών πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάιντεν ανακοίνωσε την αφαίρεση της Κούβας από τη λίστα των χωρών-χορηγών της τρομοκρατίας, γεγονός που απάλυνε σ’ ένα βαθμό την άγρια και καταστροφική ένταση του αποκλεισμού που είχε επιβάλει με τα 243 μέτρα της η διακυβέρνηση Τραμπ το 2017 και που συνέχισε να εφαρμόζει σε όλη της την προεδρεία η κυβέρνηση Μπάιντεν.
Δεν ήταν παρά ένας άθλιος εμπαιγμός και μια φτηνή πολιτικάντικη πράξη, καθώς δεν υπήρχε η παραμικρή αμφιβολία πως ο Τραμπ θα ακύρωνε αργά ή γρήγορα την απόφαση αυτή, όπως άλλωστε είχε προβλέψει το υπουργείο Εξωτερικών της Κούβας στην ανακοίνωσή του στις 14 Γενάρη. Η επαναφορά της Κούβας στη λίστα όχι μόνο δεν άργησε, αλλά ανακοινώθηκε την πρώτη κιόλας μέρα ανάληψης των καθηκόντων του.
Κι αυτό δεν προκαλεί έκπληξη αφενός γιατί ο Τραμπ προβάλλεται ως αυτός που θα αποκαταστήσει την ισχύ και θα διαφυλάξει την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ στο παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα, σηματοδοτώντας τις επιδιώξεις αυτές με τις γνωστές επεκτατικές δηλώσεις του (Παναμάς, Καναδάς, Γροιλανδία). Αφετέρου γιατί η πολιτική των ΗΠΑ ιδιαίτερα για τη Λατινική Αμερική είναι ουσιαστικά παγιωμένη από τις αρχές του 19ου αιώνα με το δόγμα Μονρόε και έχει ως κύρια θέση πως η Λατινική Αμερική είναι χωράφι των ΗΠΑ, περιοχή αποκλειστικής διαχείρισης και εκμετάλλευσης.
Η Κούβα έχει το προνόμιο να είναι η μόνη χώρα της Λατινικής Αμερικής που, αν και πολιτικό και οικονομικό προτεκτοράτο των ΗΠΑ, κατέκτησε με επανάσταση την πραγματική ανεξαρτησία της και διακήρυξε πως αυτή είναι αδιάσπαστα συνδεδεμένη με την κοινωνική απελευθέρωση, τη σοσιαλιστική επανάσταση.
Το προνόμιο αυτό η Κούβα το έχει πληρώσει και συνεχίζει, ιδιαίτερα κατά τα τελευταία χρόνια, να το πληρώνει ακριβά. Ο ολοκληρωτικός, γενοκτόνος αποκλεισμός από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους και ο χαρακτηρισμός της Κούβας ως κράτος που υποστηρίζει την τρομοκρατία είχε και έχει ένα στόχο: τον οικονομικό στραγγαλισμό της χώρας και την καταστροφική μείωση του βιοτικού επιπέδου του λαού ώστε να χαθεί η εμπιστοσύνη στην επανάσταση και να δημιουργηθεί οικονομική και πολιτική βάση με αντισοσιαλιστική δράση καθώς και κοινωνικό χάος που θα επιτρέψουν ακόμα και την άμεση επέμβαση των ιμπεριαλιστών.
Η Κούβα περνάει ίσως την πιο δύσκολη φάση της ιστορίας της. Όμως ακριβώς αυτή η ιστορία αγώνων μας επιτρέπει να πιστεύουμε, μαζί με τη μεγάλη πλειοψηφία του κουβανικού λαού, πως τα σχέδια των ιμπεριαλιστών δεν θα καρποφορήσουν.
Χρέος μας είναι να σταθούμε αλληλέγγυοι με τον ηρωικό αυτό λαό, να καταδικάσουμε την καπιταλιστική βαρβαρότητα όπως αυτή εκφράζεται και στην περίπτωση της Κούβας, να τη βοηθήσουμε με κάθε μέσο, πολιτικό, οικονομικό, με πραγματική ενημέρωση. Να αυξήσουμε την πίεση ενάντια στον απάνθρωπο αποκλεισμό ώστε να μπορέσει ο κουβανικός λαός, απερίσπαστος από την ξένη παρέμβαση, να χτίσει το μέλλον του όπως αυτός το έχει αποφασίσει.
Αθήνα, 24 Γενάρη 2025
Πολυμελής αντιπροσωπεία του ΔΣ του Συνδέσμου μας, με επικεφαλής τον ΓΓ Δήμο Κουμπούρη, παρευρέθηκε στα εγκαίνια της Έκθεσης «Η Κούβα και οι Διεθνείς Ιατρικές Μπριγάδες “Χένρι Ρηβ”: παράδειγμα διεθνιστικής αλληλεγγύης», μετά από πρόσκληση της Ευρωκοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΚΕ που συνδιοργάνωσε την έκθεση με την Πρεσβεία της Κούβας στο Βέλγιο. Η έκθεση παρουσιάστηκε στον εκθεσιακό χώρο W:Hall στις Βρυξέλλες από τις 13 ως τις 16 Ιανουαρίου, ενώ τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν στις 13 Ιανουαρίου. Η έκθεση, λιτή και περιεκτική, είχε ως αντικείμενο τα έργα και τις ημέρες των γνωστών πλέον στον κόσμο ολόκληρο Ιατρικών Μπριγάδων της Κούβας, που «δεν προσφέρει ό,τι της περισσεύει, αλλά μοιράζεται ό,τι έχει».
Η έκθεση προγραμματιζόταν αρχικά να διεξαχθεί σε έναν από τους εκθεσιακούς χώρους που διαθέτει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Όμως, το Κολέγιο των Κοσμητόρων του Κοινοβουλίου, υπεύθυνο για τη διάθεση των χώρων, ανακοίνωσε ανερυθρίαστα στην ΕΟ του ΚΚΕ τη «μη έγκριση» της διεξαγωγής της έκθεσης στο Κοινοβούλιο, την Παρασκευή 11 Ιανουαρίου το μεσημέρι, τελευταία εργάσιμη ημέρα πριν τα εγκαίνια, προφασιζόμενο ότι το περιεχόμενο της έκθεσης είναι «προσβλητικό, εμπρηστικό, αντίκειται στις ιδρυτικές αξίες της Ένωσης ή μπορεί να προκαλέσει αντιδράσεις». Για την ιστορία υπενθυμίζουμε τις ιδρυτικές αρχές της ΕΕ, όπως αναφέρονται στις Συνθήκες: «ανθρώπινη αξιοπρέπεια, ελευθερία, δημοκρατία, ισότητα, Κράτος Δικαίου, ανθρώπινα δικαιώματα». Δεν θα το σχολιάσουμε περαιτέρω. Αφήνουμε κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο να κρίνει και να βγάλει τα συμπεράσματά του.
Την τελετή εγκαινίων άνοιξε ο Λευτέρης Νικολάου - Αλαβάνος, ευρωβουλευτής του ΚΚΕ, λέγοντας ότι η έκθεση «στόχο έχει να αναδείξει την τιτάνια δουλειά που έχουν φέρει σε πέρας ήδη, στα 20 χρόνια ύπαρξης και δράσης τους, οι Διεθνείς Ιατρικές Μπριγάδες “Χένρι Ρηβ”».
Στη συνέχεια, τόνισε ότι «στο δικαίωμα στην υγεία, όπως και σε όλα τα σύγχρονα κοινωνικά δικαιώματα, υπάρχουν δύο δρόμοι. Υπάρχει ο δρόμος που ακολουθεί ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής, με τα αποτελέσματα που ζήσαμε και συνεχίζουμε να ζούμε. […] Και υπάρχει και ο δρόμος που ακολουθεί η Κούβα, που έχει σαν βασική αρχή ότι η υπεράσπιση και η ικανοποίηση της ανάγκης του λαού στην υγεία είναι κατοχυρωμένη, με καθολική δωρεάν πρόσβαση στην υγεία, με καθολική κάλυψη υγείας για όλους, χωρίς καμία διάκριση».
Ολοκληρώνοντας, επεσήμανε ότι «σε όσους προσπάθησαν να εμποδίσουν τη διεξαγωγή αυτής της έκθεσης, σε εκείνους που μηχανεύονται τα αντικουβανικά ψηφίσματα του Ευρωκοινοβουλίου, σε όσους καλούν για νέες κυρώσεις απέναντι στην Κούβα και το λαό της, για διατήρηση του αποκλεισμού και της Κούβας στην απαράδεκτη λίστα “χωρών που χρηματοδοτούν την τρομοκρατία” έχουμε να πούμε μόνο δέκα λέξεις: Cuba no está sola. Cuba vencerá. ¡Abajo el bloqueo criminal!»
Έπειτα, ο νεοαφιχθείς στις Βρυξέλλες Πρέσβης της Κούβας στο Βέλγιο, Χουάν Αντόνιο Φερνάντες Παλάσιος, στη σύντομη παρέμβασή του υπογράμμισε ότι «η έκθεση ενημερωτικού και φωτογραφικού υλικού που έχουμε μπροστά μας επιχειρεί να συνοψίσει το πνεύμα ανθρωπισμού και αλληλεγγύης που διέπει την ιατρική συνεργασία της Κούβας για περισσότερα από 60 χρόνια. Ο κύριος στόχος αυτής της συνεργασίας είναι να ανακουφίσει τον πόνο και να σώσει ζωές σε όλο τον κόσμο, φέρνοντας ελπίδα στους φτωχότερους ανθρώπους σε διάφορες γεωγραφικές περιοχές».
Και υπενθύμισε ότι «πρόκειται για την κληρονομιά του Κομαντάντε Φιδέλ Κάστρο, όταν υποσχέθηκε ότι μια μέρα η Κούβα θα είναι σε θέση να στέλνει τους απαραίτητους ιατρούς σε κάθε γωνιά του κόσμου. «Γιατροί, όχι βόμβες», υποστήριξε σε εκείνη την αξέχαστη ομιλία του μπροστά στη Νομική Σχολή του Μπουένος Άιρες της Αργεντινής».
Τέλος, το λόγο έλαβε ο Δρ. Χούλιο Γκέρρα Ισκέρδο, επικεφαλής της αποστολής των Μπριγάδων “Χένρι Ρηβ” στο Τορίνο στη διάρκεια της πανδημίας. Και μίλησε στις καρδιές όλων μας, με τον τρόπο εκείνο που έχουν οι Κουβανοί να μιλούν για τα γιγάντια επιτεύγματά τους, δίχως πόρους και μέσα, με μιαν απλότητα και μια ταπεινοφροσύνη που θα έπρεπε να χρησιμεύουν ως παράδειγμα στους απανταχού εκλεγμένους και μη, σε όλους όσους κατέχουν κάποιο δημόσιο αξίωμα.
Ο Χούλιο, στην αρχή της ομιλίας του, μίλησε για τη «συγκρότηση το 2005 των Διεθνών Μπριγάδων Ιατρών Ειδικευμένων στην Αντιμετώπιση Καταστροφών και Σοβαρών Επιδημιών “Χένρι Ρηβ”, που προήλθε από πρόταση του Προέδρου μας, Κομαντάντε Φιδέλ Κάστρο, προς την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών, μετά το πέρασμα του τυφώνα Κατρίνα. Η προσφορά αυτή, που απορρίφθηκε από την εν λόγω κυβέρνηση, χρησίμευσε ωστόσο για να βοηθήσει άλλες χώρες που αντιμετωπίζουν επιδημίες, φυσικές ή κοινωνικές καταστροφές».
Στη συνέχεια, ανέφερε τα εξής: «Θα ήθελα να ποσοτικοποιήσω με παραδείγματα ποιος είναι ο αντίκτυπος του αποκλεισμού για το εθνικό μας σύστημα υγείας:
· 25 ημέρες αποκλεισμού ισοδυναμούν με τη χρηματοδότηση που απαιτείται για την κάλυψη των αναγκών του Βασικού Καταλόγου Φαρμάκων της χώρας για ένα έτος (περίπου 339 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ).
· 9 ημέρες αποκλεισμού ισοδυναμούν με τη χρηματοδότηση που απαιτείται για την εισαγωγή των ιατρικών ειδών και αντιδραστηρίων που είναι απαραίτητα για το εθνικό σύστημα υγείας για ένα έτος (περίπου 129 εκατομμύρια δολάρια).
· 21 ώρες αποκλεισμού ισοδυναμούν με το κόστος απόκτησης της ινσουλίνης που είναι απαραίτητη για την κάλυψη των αναγκών της χώρας για ένα έτος (περίπου 12 εκατομμύρια δολάρια).
»Παρά τα παραπάνω, το εθνικό σύστημα υγείας της Κούβας διαθέτει 11.222 οικογενειακά ιατρεία, 451 πολυκλινικές, 149 νοσοκομεία, 12 ινστιτούτα επιστημονικής έρευνας, 13 πανεπιστήμια ιατρικών επιστημών και μια λατινοαμερικανική πανεπιστημιακή Ιατρική Σχολή.
»Η Κούβα διαθέτει 7,8 ιατρούς/1.000 κατοίκους, έναν από τους υψηλότερους δείκτες στον κόσμο, γεγονός που εξηγεί γιατί μπορούμε να καλύψουμε τις υγειονομικές ανάγκες όλων των Κουβανών και, ταυτόχρονα, να βοηθήσουμε άλλες χώρες.
»Περισσότεροι από 605.698 Κουβανοί εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας έχουν προσφέρει τις υπηρεσίες τους σε 165 χώρες σε πέντε ηπείρους.»
Κατόπιν, περιγράφοντας την εμπειρία της Μπριγάδας στην Ιταλία, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Τον Απρίλιο του 2020, το Τορίνο φαινόταν ακατοίκητο — είχε σημειωθεί πολύ γρήγορη αύξηση του αριθμού των ασθενών και των θανάτων, συμπεριλαμβανομένων των επαγγελματιών του ιατρικού και νοσηλευτικού κλάδου. Αυτός ο ιός δεν σεβόταν το φύλο, τη φυλή, την ηλικία, τις κοινωνικές τάξεις ή την ανάπτυξη, γεγονός που θα μπορούσε να εξηγήσει την παρουσία μας και τη βοήθεια αλληλεγγύης προς τη χώρα με την έβδομη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. Απέναντι σε αυτόν τον μικροσκοπικό κορονοϊό, ήμασταν όλοι ίσοι.
»Η ομάδα μας στάθηκε στο ύψος των περίπλοκων στιγμών που αντιμετωπίσαμε και η επαγγελματική σχέση με τους Ιταλούς ιατρούς και νοσηλευτές ήταν άριστη. Στο τέλος, οι ερωτήσεις σχετικά με την παρουσία μας εκεί απαντήθηκαν από τους ασθενείς και τα αποτελέσματα του έργου. Η διάσταση των λέξεων «Αλληλεγγύη και Ανθρωπισμός» έγινε κατανοητή. Η έννοια της ανιδιοτελούς βοήθειας έγινε κατανοητή. Η Ιταλία δεν χρειάστηκε να πληρώσει ούτε δεκάρα στη χώρα μας για αυτό που κάναμε. Και είμαι βέβαιος ότι ο θαυμασμός και η φιλία μεταξύ των λαών μας εντάθηκαν, καθώς και ο βαθύτατος σεβασμός για τους Κουβανούς ιατρούς και νοσηλευτές.»
Και ολοκλήρωσε λέγοντας: «Κυρίες και κύριοι,
Σας μίλησε ένας Κουβανός ιατρός που έχει ολοκληρώσει πέντε διεθνείς αποστολές σε τρεις ηπείρους, από την κοινότητα Ελ Κετσάλ της Γουατεμάλας και τη ζούγκλα του Αμαζονίου της Βενεζουέλας μέχρι τις κοινότητες της Ανατολικής Αφρικής και τις χιλιόχρονες πόλεις της Ευρώπης. Σας μίλησε εκ μέρους των ιατρών και νοσηλευτών μιας χώρας που διατηρεί την ακλόνητη πεποίθηση ότι ένας καλύτερος κόσμος είναι εφικτός. Πιστέψτε με, το λέω αυτό με την αίσθηση ότι έχω εκπληρώσει το καθήκον μου για τη χώρα μου και για τον κόσμο. Κλείνω με μια φράση του Κομαντάντε μας Φιδέλ που δεν ξεχνάμε ποτέ: “Το να είμαστε διεθνιστές σημαίνει να ξεπληρώνουμε το χρέος μας στην ανθρωπότητα”».
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν, εκτός από την οκταμελή αντιπροσωπεία του Συνδέσμου μας, ο Κώστας Παπαδάκης, ευρωβουλευτής του ΚΚΕ, και από κουβανικής πλευράς ο Χόρχε Αλεχάντρο Κάνο Πέρες, Ακόλουθος Α’, ο Μπράιαν Γουάλ Ναβαρρέτε, Γραμματέας Α’, και πολλά άλλα μέλη της Πρεσβείας, κάποια με τις οικογένειές τους. Ευχαριστούμε θερμά την ΕΟ του ΚΚΕ για την τιμητική πρόσκληση και την παροιμιώδη φιλοξενία, καθώς και την κουβανική διπλωματική αποστολή για τη ζεστασιά με την οποία μας αγκάλιασε.
Εκδήλωση τιμής και μνήμης στον Comandante en Jefe
της Κουβανικής Επανάστασης, Φιδέλ Κάστρο Ρους,
για τα 8 χρόνια από τον θάνατό του
Ομιλία της Σαπφώς Διαμάντη, μέλους του ΔΣ του Συνδέσμου
Άφησε μέσα τους άλλους να ξαναπερνάνε τις λεπτομέρειες και βγήκε να πάρει αέρα, να λαγαρίσει το κεφάλι του. Η νύχτα είναι ζεστή και υγρή, σχεδόν όπως η μέρα, περασμένες τέσσερις. Πάει πέρα δώθε στην αυλή, σιάζει με τον δεξή του δείκτη τα γυαλιά στη ράχη της μύτης του. Τ’ αγόρασε το απόγευμα περνώντας απ’ τη Σάντα Κλάρα, στο δρόμο απ’ την Αβάνα για εδώ. Μες στην απόλυτη σιγή, μια κουκουβάγια φτερουγίζει αλαφιασμένη κι εκείνος αναβλέπει. Η ματιά του πέφτει στα υποτιθέμενα κοτέτσια. Κρύβουν τα αμάξια που θα τους μεταφέρουν σε λίγο. Τον πιάνουν τα γέλια. Εμ, χωρίς φαντασία, παρανομία δε γίνεται! Συνοφρυώνεται. Δεν ξέρει τι θα γίνει αύριο κι αυτό τον τρώει. Όλη μου η ζωή ως τώρα κύλησε για να με φέρει σε τούτο το μεταίχμιο, μονολογεί. Τα μικράτα στο Μπιράν, όχι μακριά από δω, οι βουτιές στο ποταμάκι όταν φούσκωνε, οι κότες που παραμόνευε πιτσιρικάς με το πιστολάκι του και τον κυνηγούσε ο πατέρας, η παρέα με τα παιδιά των Αϊτινών εργατών γης στη φυτεία, - αντίβαρο στην αστική κουλτούρα. Το σχολειό, που δεν τ’ άρεσε, αντάρτης γεννημένος, πού να τον κάνουν ζάφτι οι Ιησουίτες στο Σαντιάγο. Και το γυμνάσιο, στην Αβάνα πια, ο νους του κι ο λογισμός του στο μπάσκετ, το μπέιζμπολ, το ποδόσφαιρο. Χαμογελάει καθώς αναθυμάται κάτι χαμένα γκολ. Από τότε μου έμεινε η αγάπη για την μπάλα. Με τα χέρια δεμένα στην πλάτη, πάει απ’ το πηγάδι στο χαγιάτι και πίσω πάλι. Το στοιχείο μου το βρήκα τελικά όταν γράφτηκα στη Νομική. Πολιτικοποιημένοι φοιτητές, οργανώσεις που ανταγωνίζονταν μεταξύ τους. Αναμίχθηκε αμέσως στο φοιτητικό κίνημα, όπου οι ιδεολογικές ζυμώσεις εναλλάσσονταν με βιαιότητες. Εκεί αφυπνίστηκε η πολιτική του συνείδηση, τα αντιιμπεριαλιστικά και πατριωτικά του αισθήματα, εξαιτίας της επεμβατικής πολιτικής των ΗΠΑ στην Καραϊβική και ειδικά της νεοαποικιακής κυριαρχίας τους στην Κούβα. Συντάχθηκε με τον Τσιμπάς. Αεικίνητος, δεν τον χωρούσε ο τόπος, άρχισε τις τρέλες, όπως τις είπαν μερικοί. Όπως θα πουν κι αυτό που θα κάνουμε αύριο, σκέφτεται. Πρώτα η απόπειρα υπονόμευσης του Τρουχίλιο μαζί με κάτι Δομινικάνους. Ύστερα το επεισόδιο με την καμπάνα του Δεκαετούς Πολέμου. Τον ξαναπιάνουν τα γέλια. Το πουκάμισο κολλάει στην πλάτη του, στρατιωτικό, αφού θα φοράνε όλοι στολές του στρατού, να συντείνουν στον αιφνιδιασμό. Την άλλη χρονιά στην Κολομβία, με τις ταραχές του περίφημου Μπογοτάσο. Ανυπότακτος, όλο δίψα για γνώση και για δράση. Στις συγκεντρώσεις σύντομα έλεγαν για τη ρητορική του δεινότητα και τα ηγετικά του χαρίσματα. Τόσο το καλύτερο, αφού είχε πια γίνει μαρξιστής λενινιστής. Δίχως να λογαριάζει την καταστολή, κατήγγελλε δημόσια τις κοινωνικές, οικονομικές και φυλετικές ανισότητες, αναπόσπαστο κομμάτι του καπιταλιστικού συστήματος. Η εμπέδωση των ιδεών του Μαρτί μαζί με τις νεοαποκτημένες μαρξιστικές θέσεις τον έκαναν να ταυτιστεί με την υπόθεση του λαού. Γιατί διάβαζε, διάβαζε. Απ’ όλα έχω διαβάσει, έλεγε μέσα του. Αναγνώστης αδηφάγος, όπως θα τον πει αργότερα ο φίλος του ο Γκάμπο. Η λατρεία του τυπωμένου χαρτιού. Απ’ τον Αννίβα, τον Μεγαλέξανδρο και τον Καίσαρα στον Κάρλος Μανουέλ δε Σέσπεδες, τον Μάξιμο Γκόμες και τον Αντόνιο Μασέο, περνώντας απ’ τον Μπολίβαρ, τον Σαν Μαρτίν, τον Μπενίτο Χουάρες… Και λογοτεχνία, πολλή, απ’ τον Ρομαίν Ρολλάν, τον Ανατόλ Φρανς και τον Μπαλζάκ, ως τον Τσβάιχ, τον Ντοστογέφσκι και τον Χέμινγουεϋ, περνώντας απ’ την Ιλιάδα. Και το Κομμουνιστικό Μανιφέστο, το Κεφάλαιο, όλος ο Χοσέ Μαρτί, μερικά απ’ τα αναγνώσματά του… Κι ύστερα πτυχίο και διδακτορικό μα δεν είχε το νου του στο δικηγορικό γραφείο, αλλά στις λαϊκές κινητοποιήσεις. Ώσπου ήρθε το πραξικόπημα. Η αποστασιοποίηση απ’ το Ορθόδοξο Κόμμα μετά τον χαμό του Τσιμπάς, οι προσφυγές στη Δικαιοσύνη για την παραβίαση του συντάγματος απ’ τον Μπατίστα, βεβαίως αναπάντητες. Τότε ήταν που άρχισα να συλλαμβάνω το σχέδιο ανατροπής του με τα όπλα, αναλογίζεται. Η ένοπλη εξέγερση ως ύψιστη μορφή του λαϊκού αγώνα. Η ειρηνική εναλλακτική είναι αδιέξοδη. Πρέπει να δώσουμε στο λαό μας ό,τι του στερούν, υγεία, μόρφωση, δουλειά. Και προπαντός αξιοπρέπεια. Κοντοστέκεται, ανακλαδίζεται, ν’ αποτινάξει την κούραση, τη νύστα. Ένα κερεκετέ τιτιβίζει κάπου μες στα χαμόδεντρα, χαρούμενο με τη λεία του. Και το σχέδιο άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά. Να τιμήσουμε τον Απόστολο στην εκατονταετηρίδα της γέννησής του. Να καταλάβουμε ένα νευραλγικό κέντρο κοντά σε σημαντική πόλη, να εξεγερθεί μια ολόκληρη Επαρχία, να κηρυχθεί γενική απεργία. Η στρατηγική του βασίστηκε στις ιδέες του Μαρτί και του Μαρξ, να ξεκινήσει ο ένοπλος αγώνας κατά της δικτατορίας, να καταστραφεί ο μηχανισμός της ολιγαρχικής αστικής φιλοϊμπεριαλιστικής εξουσίας, να προκύψει ένα λαϊκό επαναστατικό κίνημα και η χώρα να οδεύσει στην οριστική κατάκτηση της εθνικής και κοινωνικής απελευθέρωσης. Κι έτσι φτάσαμε σήμερα εδώ, ξανασκέφτεται. Στη Βίλια Μπλάνκα που τη νοικιάσαμε δήθεν για πτηνοτροφείο! Μας βολεύει όμως για ορμητήριο, χωμένη μες στο πράσινο, τίποτα ένα γύρω, και τόσο κοντά στο στόχο. Άσε πια το ξεροπήγαδο με τα όπλα. Και την τσίγκινη λεκάνη που την κάναμε γλάστρα με λουλούδια και τη βάλαμε από πάνω. Τώρα τους αποκάλυψα το σχέδιο, διαβάσαμε και το Μανιφέστο μας, και το ποίημα. Κορόνα γράμματα θα το παίξουμε αύριο, και τους το ‘πα, μπορεί να νικήσουμε ή να νικηθούμε, μα όπως και να ‘χει, το κίνημα θα θριαμβεύσει. Δεν θα είναι το τέλος, μα η αρχή. Το σχέδιο είναι φιλόδοξο, παράτολμο, ριψοκίνδυνο, ε, δεν έχουμε και στρατιωτική πείρα. Μα το στρώσαμε, πρέπει να δράσουμε γρήγορα, πριν πλακώσει η αεροπορία, είναι και το καρναβάλι, με λίγη τύχη θα τους πιάσουμε στον ύπνο. Τ’ αστέρια πήραν να χλομιάζουν, ένας βασιλικός φοίνικας πιο πέρα, με τον κορμό του ν’ ασημίζει στο σκοτάδι, αναδεύει το θύσανό του, συμφωνεί. Μέσα το γλεντάνε, τους ακούω, τ’ αγόρια βοηθάνε τα δυο κορίτσια να σιδερώσουν τις στολές. Πάει τεσσερισήμισι, ώρα να φεύγουμε. Δεν ξέρει τι θα γίνει αύριο. Τώρα. Μα είναι αποφασισμένος όσο για τίποτα ποτέ. Δεν ξέρει πως με τις πρώτες μπαταριές του αποτυχημένου τελικά αιφνιδιασμού η Ιστορία θα γκρεμίσει τα τείχη της για να τον αφήσει να περάσει. Δεν ξέρει, δεν μπορεί να ξέρει, πως μ’ εκείνο το αύριο θα γίνει θρύλος, θα γράψει εποποιία και θ’ αλλάξει τελικά τις τύχες της πατρίδας του. Δεν ξέρει πως η υφήλιος θα τον αναγνωρίζει με το μικρό του όνομα.
Είναι 27 χρονών τούτο το ξημέρωμα της 26ης Ιουλίου του 1953. Και τούτη την ώρα τον νοιάζει μόνο το σχέδιο. Και τα επακόλουθά του. Ισιώνει τους ώμους, τινάζει ψηλά το κεφάλι, στέκεται, τους κοιτάζει ίσια στα μάτια και φωνάζει Σύντροφοι, ελευθερία ή θάνατος! …y grita ¡Compañeros, libertad o muerte!
Ο Ελληνοκουβανικός Σύνδεσμος Φιλίας και Αλληλεγγύης
συμμετέχει μαζί με άλλες μαζικές οργανώσεις
και με την Πρεσβεία της Κούβας στην εκδήλωση τιμής και μνήμης στον Comandante en Jefe της Κουβανικής Επανάστασης,
Φιδέλ Κάστρο Ρους, για τα 8 χρόνια από τον θάνατό του.
Τη Δευτέρα 02/12/24, ώρα 19.00
στον κινηματογράφο ΣΤΟΥΝΤΙΟ
Σας περιμένουμε όλους
Το ΔΣ του Συνδέσμου
Τη Δευτέρα 30/9 πραγματοποιήθηκε στα γραφεία του Συνδέσμου μας ενημερωτική συνάντηση με την Πρεσβεία της Κούβας. Μέλη του ΔΣ και άλλοι φίλοι της Κούβας είχαμε την ευκαιρία να ακούσουμε από τον Πρέσβη Αραμίς Φουέντε Ερνάντες μια εμπεριστατωμένη και αρκετά διεξοδική ανάλυση της κατάστασης στην Κούβα σήμερα.
Ο Πρέσβης στην εισήγησή του ανέπτυξε διάφορες επίκαιρες πτυχές του ζητήματος, σχετικά με την οικονομία της χώρας, την εσωτερική και εξωτερική πολιτική της Επαναστατικής Κυβέρνησης, αλλά και με την καθημερινή ζωή του κουβανικού λαού. Ανέδειξε μεταξύ άλλων τις δυσχέρειες και τις ελλείψεις που αντιμετωπίζουν Κυβέρνηση και πληθυσμός, ενώ επέμεινε ιδιαίτερα τόσο στις ολέθριες επιπτώσεις του αποκλεισμού των ΗΠΑ όσο και στην επιταγή να απαλειφθεί η Κούβα από τη «λίστα χωρών που υποθάλπουν την τρομοκρατία» του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Τέλος, υπογράμμισε ότι παρ’ όλα αυτά η Κούβα και ο λαός της δεν υποκύπτουν, αντιστέκονται πάντα και προχωρούν μπροστά. Ακολούθησε συζήτηση με πολλές ερωταπαντήσεις και εποικοδομητικός διάλογος.
Με ιδιαίτερη συμμετοχή πραγματοποιήθηκε την περασμένη Πέμπτη 19/9 η εκδήλωση του Συνδέσμου μας με τίτλο «Ψέματα ή αλήθεια; Έτσι είν’ τα παραμύθια!» στα πλαίσια του 50ού Φεστιβάλ ΚΝΕ - Οδηγητή. Ο Παιδότοπος γέμισε γονείς κ παιδιά -και όχι μόνο- που άκουσαν τα παραμύθια και τις ιστορίες μας και συμμετείχαν με τον τρόπο τους! Τη ζωντανή μουσική και τα τραγούδια ανέλαβαν μέλη του συγκροτήματος της ΣΕΑΑΝ, ο Νίκος και ο Βασίλης στις κιθάρες και η απαράμιλλη Αργυρώ στο τραγούδι. Η Ανεζούλα διηγήθηκε με το μοναδικό στυλ της τρία λαϊκά παραμύθια της Κούβας, «Ο Γουίχε της κατεβασιάς», «Αμπέκο και Αγουατί» και «Μαρτίνα η όμορφη κατσαριδούλα». Η Σαπφώ επιμελήθηκε και αφηγήθηκε δύο σύντομες ιστορίες που συνόψισαν την Κουβανική Επανάσταση, «Το γιοτ Γκράνμα» και «Η νίκη». Ευχαριστούμε από καρδιάς την Κομμουνιστική Νεολαία Ελλάδας για την τιμητική πρόσκληση και τη ζεστή φιλοξενία και όλους εσάς που αγκαλιάσατε την εκδήλωσή μας!
Και όπως είχαμε πει, όποιος δεν ήρθε, έχασε!