Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση που διοργάνωσε ο Ελληνοκουβανικός Σύνδεσμος Φιλίας και Αλληλεγγύης την Πέμπτη, 1η Ιούνη, στο προαύλιο της Πανελλήνιας Ένωσης Αγωνιστών Μακρονήσου (ΠΕΚΑΜ, Μουσείο Μακρονήσου) στο Θησείο με αφορμή τα 60 χρόνια από την επίσημη επιβολή του οικονομικού, εμπορικού και χρηματοπιστωτικού αποκλεισμού των ΗΠΑ ενάντια στην Κούβα.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με το χαιρετισμό του πρέσβη της Κούβας στην Ελλάδα, Αραμίς Φουέντε Ερνάντες, και στη συνέχεια μίλησαν ο πρόεδρος του Ελληνοκουβανικού Συνδέσμου Νίκος Καρανδρέας και το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου Νίκος Λεοντίδης.
Ο Πρέσβης άρχισε το χαιρετισμό του με αναφορές στην έναρξη του αποκλεισμού της Κούβας από τις ΗΠΑ, το Φλεβάρη του 1962, αναφέροντας ότι και οι 13 κυβερνήσεις των ΗΠΑ που πέρασαν από τότε μέχρι σήμερα εφάρμοσαν αυτή την πολιτική συνδυάζοντάς την με τη δυσφήμιση, τα ψέματα και τις διαστρεβλώσεις της πραγματικής κατάστασης της Κούβας, προκειμένου να δημιουργήσουν σύγχυση στον κουβανικό λαό και να τον κάνουν να πιστέψει ότι για την όλη κατάσταση φταίει η ανικανότητα και η αναποτελεσματικότητα της διαχείρισης της κουβανικής κυβέρνησης και του πολιτικού συστήματος, και όχι οι κυρώσεις που επέβαλαν οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Τόνισε πως ο αποκλεισμός είναι μια «μαζική και κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των Κουβανών» και πως θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ακόμα και «πράξη γενοκτονίας» και ότι έχει προκαλέσει ζημιές της τάξης των 150 δισεκατομμυρίων 410,8 εκατομμυρίων δολαρίων, που αν υπολογιστούν με βάση τη σημερινή ισοτιμία δολαρίου και χρυσού φτάνουν τα 1 τρισεκατομμύρια 326 δισεκατομμύρια 432 εκατομμύρια δολάρια. Παράλληλα, θύμισε τις συνεχείς καταδίκες με συντριπτική πλειοψηφία του αποκλεισμού εδώ και 29 χρόνια από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Ο πρέσβης της Κούβας αναφέρθηκε στην επιδείνωση των μέτρων του αποκλεισμού τα τελευταία 3 περίπου χρόνια με την πανδημία, και στα 243 νέα μέτρα που επέβαλε η κυβέρνηση Τραμπ και εφαρμόζει σήμερα και η κυβέρνηση Μπάιντεν.
Τελειώνοντας, καταδίκασε τον αποκλεισμό της Κούβας από τη Σύνοδο της Αμερικής που διοργανώνουν οι ΗΠΑ στο Λος Άντζελες έχοντας αποκλείσει την Κούβα, τη Βενεζουέλα και τη Νικαράγουα και ευχαρίστησε τους φίλους της Κούβας στην Ελλάδα, που στέκονται αλληλέγγυοι στον αγώνα του κουβανικού λαού.
Δυναμώνουμε τη διεθνιστική αλληλεγγύη
Στη συνέχεια, το λόγο πήρε ο πρόεδρος του Ελληνοκουβανικού Συνδέσμου, Νίκος Καρανδρέας, που αναφέρθηκε στο «μοναδικό στην ανθρώπινη ιστορία φαινόμενο του 60χρονου αποκλεισμού μιας μικρής χώρας από το γιγάντιο σε έκταση και οικονομική και στρατιωτική δύναμη γείτονά της». Υπενθύμισε ότι οι ΗΠΑ ήδη από τα τέλη του 18ου αιώνα κατάστρωναν σχέδια απόκτησης ή κατάκτησης της Κούβας, θεωρώντας την, μαζί με το Πουέρτο Ρίκο, «φυσικά προσαρτήματα της βορειοαμερικανικής ηπείρου», με στόχο την προώθηση εμπορικών και πολιτικών συμφερόντων.
Θύμισε επίσης ότι οι ΗΠΑ οργάνωσαν δολιοφθορές και τρομοκρατικές επιθέσεις κατά της Κούβας με 3.500 νεκρούς, με πολλές χιλιάδες τραυματίες, καθώς και πάνω από 600 βεβαιωμένες απόπειρες δολοφονίας του Φιδέλ Κάστρο και άλλων ηγετών της Κουβανικής Επανάστασης και υπογράμμισε τις προβοκάτσιες και πράξεις βανδαλισμού που έγιναν στις 11 Ιούλη του 2021 στην Κούβα, οργανωμένες από την κυβέρνηση των ΗΠΑ και τον τρόπο αντιμετώπισής τους από τον κουβανικό λαό και την κυβέρνησή του, κινητοποιώντας το λαό, ο οποίος ανταποκρίθηκε άμεσα στην έκκληση του Προέδρου της χώρας και του ΚΚ Κούβας.
Και κατέληξε λέγοντας ότι το παράδειγμα της Κούβας «μας δείχνει πως η πάλη για την ανεξαρτησία και την κοινωνική απελευθέρωση είναι άρρηκτα δεμένη με την αλληλεγγύη στους αγώνες των λαών σ’ όλες τις γωνιές του κόσμου. Η μάχη που δίνει η Κούβα είναι και δική μας μάχη, είναι υπόθεση όλων των ανθρώπων που αναγνωρίζουν την τεράστια προσφορά της, τη στηρίζουν με κάθε πρόσφορο τρόπο και απαιτούν την άμεση άρση του ιμπεριαλιστικού αποκλεισμού».
Κατόπιν, το λόγο πήρε ο τελευταίος ομιλητής και μέλος του ΔΣ του Ελληνοκουβανικού Συνδέσμου, Νίκος Λεοντίδης, που τόνισε ότι η στόχευση των ιμπεριαλιστών των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης παραμένει «ο οικονομικός στραγγαλισμός της Κούβας, η άμεση ή έμμεση παρέμβαση στο εσωτερικό της χώρας, με στόχο την ανατροπή της επαναστατικής εξουσίας» και θύμισε ότι η Κούβα «αποτέλεσε πρότυπο στην αντιμετώπιση της πανδημίας, απέστειλε ιατρικές αποστολές σε δεκάδες χώρες του κόσμου, και βασιζόμενη μονάχα στις δυνάμεις της κατάφερε και ανέπτυξε πέντε δικά της εμβόλια ενάντια στον κορονοϊό».
Και έκλεισε την ομιλία του λέγοντας:
«Η Κούβα δεν είναι μόνη,
έχει τη διεθνιστική αλληλεγγύη του λαού μας και των λαών όλου του κόσμου!»
ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΚΑΡΑΝΔΡΕΑ, ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΟΚΟΥΒΑΝΙΚΟΥ,
ΣΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΑ 60 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΒΟΛΗ ΤΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ
Είχα σκεφτεί να ξεκινήσω την ομιλία μου με μια ιστορική αναδρομή των σχέσεων Κούβας–ΗΠΑ που ξεπερνούν τα 200 χρόνια, αλλά νομίζω πως πιο χρήσιμο είναι να μοιραστώ μαζί σας μερικές σκέψεις για το μοναδικό στην ανθρώπινη ιστορία φαινόμενο του εξηντάχρονου αποκλεισμού μιας μικρής χώρας από το γιγάντιο (σε έκταση, οικονομική και στρατιωτική δύναμη) γείτονά της.
Πολλοί, ας πούμε καλοπροαίρετοι άνθρωποι, όταν μαθαίνουν για τον αποκλεισμό αυτό, που οπωσδήποτε δεν αποτελεί πρώτο θέμα στα διεθνή ΜΜΕ, αμφιβάλλουν τόσο για το μέγεθός, την έντασή του και τις επιδράσεις του, όσο και για τα αίτιά του. Είναι άραγε δυνατό μια τόσο ισχυρή χώρα να χάνει χρόνο και χρήματα για να αντιμετωπίσει μια έστω εχθρική κυβέρνηση και να μην ανταποκρίνεται καν στις συνεχείς προτάσεις της Κούβας για ομαλοποίηση των σχέσεων χωρίς να υπάρχουν σοβαροί λόγοι; Από την άλλη, αναρωτιούνται, μήπως η επίκληση του αποκλεισμού δεν είναι παρά τέχνασμα μιας αυταρχικής κυβέρνησης για να εξασκεί έλεγχο στον πληθυσμό της. Δεν ξέρω βέβαια πόσο καλοπροαίρετοι είναι όσοι σκέφτονται έτσι. Ξέρω όμως πως οι «αμφιβολίες» αυτές είναι στην ουσία οι κύριοι άξονες της επίσημης πολιτικής των ΗΠΑ για την Κούβα και της προπαγάνδας τους που ισχυρίζεται ότι:
- Η Κούβα επιβουλεύεται τις δημοκρατικές κυβερνήσεις της Λατινικής Αμερικής και εξάγει τρομοκρατία
- Η κουβανική κυβέρνηση έχει απαλλοτριώσει ιδιοκτησίες και περιουσίες αμερικανών πολιτών και Κουβανών πολιτογραφημένων στις ΗΠΑ
- Η Κούβα έχει αυταρχικό καθεστώς
- Η κουβανική επανάσταση έχει οδηγήσει το λαό στην εξαθλίωση λόγω της εφαρμογής ατελέσφορης κομμουνιστικής οικονομικής πολιτικής
Είναι όμως έτσι; Ισχύει αυτό το κατηγορητήριο ενάντια στην Κούβα, που το προσυπογράφουν όχι μόνο τα αντιδραστικά καθεστώτα της Λατινικής Αμερικής, αλλά και οι δημοκρατικές, κατά τα λεγόμενά τους, χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Ας εξετάσουμε λοιπόν τις κατηγορίες αυτές λίγο πιο συγκεκριμένα.
Η πρώτη είναι ένας τουλάχιστον αξιοθρήνητος και εξοργιστικός ισχυρισμός, που εξηγείται μόνο από το θράσος και την υποκρισία των ιμπεριαλιστών. Είναι γνωστό σε όποιον έχει έστω και στοιχειώδη γνώση της ιστορίας της αμερικανικής ηπείρου πως οι ΗΠΑ κατέστρωναν σχέδια απόκτησης ή κατάκτησης της Κούβας ήδη από τα τέλη του 18ου αιώνα. Το 1822, μυστική σύσκεψη εκπροσώπου των κουβανών γαιοκτημόνων με τον Πρόεδρο Μόνροου και το υπουργικό συμβούλιο των ΗΠΑ, οριοθέτησε τη διαχρονική, όπως αποδείχτηκε, πολιτική των ΗΠΑ όχι μόνο για την Κούβα, αλλά και για ολόκληρη τη Λατινική Αμερική: Η Κούβα ανήκει στις ΗΠΑ. Κάθε ξένη επιρροή πρέπει να αποκρουσθεί. Η επαναστατικότητα του κουβανικού λαού πρέπει να κατασταλεί.
Όπως έγραφε χαρακτηριστικά ο τότε υπουργός Εξωτερικών και αργότερα πρόεδρος Τζον Άνταμς: «Αυτά τα νησιά (Κούβα και Πουέρτο Ρίκο) είναι φυσικά προσαρτήματα της βορειομερικανικής ηπείρου και η Κούβα, που βρίσκεται πολύ κοντά στις ακτές μας, έχει εξαιρετική σημασία για τα εμπορικά και πολιτικά συμφέροντα της Ομοσπονδίας μας...». Οι ΗΠΑ κατέλαβαν το 1898 την Κούβα λίγο πριν από τη νίκη των επαναστατικών στρατευμάτων στον 2ο πόλεμο για την ανεξαρτησία της από την Ισπανία, μέσα στα πλαίσια του ισπανο-αμερικανικού πολέμου, του πρώτου ιμπεριαλιστικού πολέμου, όπως τον είχε προβλέψει ο ηγέτης της επανάστασης Χοσέ Μαρτί και όπως τον χαρακτήρισε ο Λένιν. Μετά από στρατιωτική κατοχή τεσσάρων χρόνων καθώς και δύο άλλες το 1906-1909 και το 1921-1923, μετέτρεψαν την Κούβα σε προτεκτοράτο, εξασφαλίζοντας την κατοχή του Γουαντάναμο, που κρατούν παράνομα μέχρι τώρα. Εγκατέστησαν σειρά δικτατορικών κυβερνήσεων και μονοπώλησαν ουσιαστικά την οικονομία της με νεο-αποικιακές μεθόδους. Οργάνωσαν, εξόπλισαν και κατεύθυναν την απόβαση αντεπαναστατών στον Κόλπο των Χοίρων. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ και οι μυστικές της υπηρεσίες οργάνωσαν δολιοφθορές και τρομοκρατικές επιθέσεις με 3.500 νεκρούς και πολλές χιλιάδες τραυματίες. Οργάνωσαν 600 βεβαιωμένες απόπειρες δολοφονίας του Φ. Κάστρο και άλλων ηγετικών στελεχών της επανάστασης. Προπαγανδίζουν ενάντια στη σοσιαλιστική Κούβα από το ραδιόφωνο, την τηλεόραση, το ίντερνετ. Εξαγοράζουν συνειδήσεις και προσπαθούν να δημιουργήσουν αντικαθεστωτικές οργανώσεις. Και βέβαια, δίπλα σ’ αυτά υπάρχει ο 60χρονος αποκλεισμός.
Αποφεύγω να επεκταθώ στις πολύμορφες στρατιωτικές (άμεσες και δι’ αντιπροσώπου) επεμβάσεις των ΗΠΑ στη Λατινική Αμερική, γιατί θα έπρεπε να μιλάω για μέρες. Παρόμοια αποφεύγω να μιλήσω και για τα τερατώδη εγκλήματα κατά των λαών όλου του κόσμου – ακόμα και των δικών τους λαών – των μεγάλων και μικρών καπιταλιστικών χωρών. Κι όμως έχουν το θράσος να λένε πως η Κούβα είναι εκείνη που επιβουλεύεται τους γείτονές της και εξάγει τρομοκρατία!
Αντίθετα μ’ αυτή την απίθανη διαστροφή της αλήθειας, η Κούβα έσπευσε, αμέσως μετά τη νίκη της επανάστασης, με τα λιγοστά της μέσα που δεν της περίσσευαν, να βοηθήσει τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα. Κουβανοί διεθνιστές, υγειονομικοί, δάσκαλοι, τεχνικοί, στρατιώτες βρέθηκαν σε κάθε γωνιά της γης, όχι για να ανατρέψουν, να καταχτήσουν, να αρπάξουν, αλλά για να ανακουφίσουν, να διδάξουν, να χτίσουν, να δώσουν το παράδειγμά τους, το παράδειγμα της σοσιαλιστικής Κούβας. Τι σχέση έχουν λοιπόν αυτά εδώ με την εγκληματική δράση των «δημοκρατιών» του καπιταλισμού;
Το δεύτερο σημείο είναι το μόνο από τα τέσσερα που ανταποκρίνεται σ’ ένα βαθμό στην αλήθεια. Η νικηφόρα επανάσταση εφαρμόζοντας το πρόγραμμα της Μονκάδα που βασιζόταν στις ιδέες του Χ. Μαρτί και στο προοδευτικό Σύνταγμα του 1940, απαλλοτρίωσε τα μεγάλα αγροκτήματα –τα λατιφούντια– που ανήκαν σε κουβανούς ή ξένους, κύρια Αμερικανούς που κατείχαν το ένα τέταρτο της καλύτερης γης. Η γη αυτή μοιράστηκε σε ακτήμονες αγρότες–εποχιακούς εργάτες γης και παράλληλα δημιουργήθηκαν κρατικά αγροκτήματα. Δημεύτηκαν οι περιουσίες των οργάνων της δικτατορίας του Μπατίστα και ανθρώπων προσκείμενων σ’ αυτήν, περιουσίες που είχαν δημιουργηθεί με παράνομα μέσα, συνολικής αξίας περίπου 400 εκατομμυρίων δολαρίων. Μέσα στα δύο πρώτα χρόνια της Επανάστασης, η προσπάθεια ανάκτησης της πολιτικής και οικονομικής ανεξαρτησίας από τις ΗΠΑ, βασισμένη στη λαϊκή υποστήριξη και προτροπή, αναπτύχθηκε ραγδαία μαζί με την ανάπτυξη της ταξικής πάλης ενάντια στην ξένη και κουβανική αστική τάξη. Στο καμίνι της πάλης αυτής οι μάζες και η επαναστατική τους κυβέρνηση «ανακάλυψαν» -κατά την έκφραση του Τσε- το μαρξισμό και απαλλοτρίωσαν τους απαλλοτριωτές.
Είναι χαρακτηριστικά δύο γεγονότα. Στις 4 Μάη 1960, η Κούβα υπέγραψε συμφωνία με τη Σοβιετική Ένωση βάσει της οποίας η δεύτερη θα αγόραζε ένα εκατομμύριο τόνους κουβανικής ζάχαρης το χρόνο, για τα επόμενα 5 χρόνια, με αντάλλαγμα προϊόντα όπως πετρέλαιο, μηχανήματα, σιτάρι και χημικά προϊόντα. Όταν η κουβανική κυβέρνηση ζήτησε από τις 3 ξένες εταιρίες πετρελαίου που είχαν διυλιστήρια στην Κούβα (Τεξάκο, Στάνταρτ Όιλ και Σελ) να διυλίσουν το σοβιετικό πετρέλαιο, αυτές αρνήθηκαν. Η επαναστατική κυβέρνηση κατάσχεσε τα διυλιστήρια σύμφωνα με νόμο του 1938 που έδινε στην Κούβα το δικαίωμα να διυλίζει σ΄ αυτά πετρέλαιο οποιασδήποτε προέλευσης.
Όπως ξέρουμε η οικονομία της Κούβας στηριζόταν σχεδόν αποκλειστικά στην παραγωγή ζάχαρης. Το σύνολο σχεδόν της παραγωγής εξαγόταν στις Ηνωμένες Πολιτείες και η αμερικανική κυβέρνηση καθόριζε, στη βάση ενός συστήματος ποσοστώσεων, το μέρος της ετήσιας κατανάλωσης ζάχαρης των ΗΠΑ που θα αγοράζονταν από την Κούβα. Στις 6 Ιούλη 1960, ο πρόεδρος Αϊζενχάουερ περιέκοψε την ποσόστωση της κουβανικής ζάχαρης κατά 700.000 τόνους που αντιστοιχούσαν στο 95% της ποσότητας που θα έπρεπε να αγοράσουν οι ΗΠΑ τον υπόλοιπο χρόνο. Η αγανάκτηση του κουβανικού λαού φούντωσε και η επαναστατική κυβέρνηση, βασισμένη στη λαϊκή αποφασιστικότητα, εθνικοποίησε τα εργοστάσια ζάχαρης (τα περισσότερα αμερικανικής ιδιοκτησίας) αλλά και τις περισσότερες αμερικανικές ιδιοκτησίες με αξία 1.800.000.000 δολάρια.
Οι ΗΠΑ, οι μεγάλες καπιταλιστικές-ιμπεριαλιστικές χώρες του λεγόμενου Δυτικού κόσμου και οι μικρότεροι κολαούζοι τους δεν έχουν σταματήσει από το 1960 να χαρακτηρίζουν την Κούβα δικτατορία. Θα ήθελα να θυμίσω πως από μαρξιστική άποψη έτσι χαρακτηρίζεται κάθε κράτος που είναι όργανο συγκεκριμένης τάξης, π.χ. της αστικής ή της εργατικής. Δεν νομίζω όμως ότι στις αστικές κυβερνήσεις αρέσει ούτε ο μαρξισμός, ούτε η μαρξιστική θεώρηση της κρατικής εξουσίας.
Αυτό στις συνθήκες της Κούβας σημαίνει την αδιαπραγμάτευτη πολιτική εξουσία των εργατών, όλων γενικά των εργαζόμενων της πόλης και του χωριού, και τη μεγαλύτερη δυνατή δημοκρατία για όλους αυτούς, για την πολύ μεγάλη πλειοψηφία του κουβανικού λαού. Δημοκρατία πολύ πιο πραγματική από τη δήθεν πλουραλιστική δημοκρατία των ιμπεριαλιστών με τους δισεκατομμυριούχους προέδρους, τους επαγγελματίες πολιτικούς που στηρίζονται όχι στους ψηφοφόρους αλλά στην οικονομική σύνδεση με το κεφάλαιο, του οποίου είναι πολιτικοί εκφραστές. Πολύ πιο πραγματική από τις αστικές κατ’ όνομα μόνο δημοκρατίες με τα δύο ή περισσότερα κόμματα που τα χωρίζουν μόνο φραστικές διαφορές ή η εξυπηρέτηση διαφορετικών τμημάτων του μεγάλου κεφαλαίου, που ψηφίζουν νόμους ενάντια στη συνδικαλιστική δράση, ενάντια στην υγεία και τη μόρφωση. Που πολύ δημοκρατικά αφαιρούν με την άμεση και έμμεση φορολογία, με την καταλήστευση των ταμείων και των συντάξεων τεράστια ποσά για να τα δώσουν στο μεγάλο κεφάλαιο. Που παίρνουν αποφάσεις για το περιβάλλον, την εκχώρηση βάσεων, τις συμμαχίες και τους πολέμους μόνο σύμφωνα με τις επιταγές των πραγματικών αφεντικών.
Στην Κούβα, αντίθετα με την πολιτική περιθωριοποίηση, την παραπληροφόρηση και χειραγώγηση των πολιτών που είναι το σήμα κατατεθέν στις «δημοκρατίες» αυτές, ο λαός συμμετέχει ενεργά στα κοινά μέσα από τις πολύπλευρες κοινωνικές και πολιτικές δομές, τα συνδικάτα, τις Επιτροπές Υπεράσπισης της Επανάστασης, τις κομματικές οργανώσεις. Επιλέγει τους υποψήφιους για τις εκλογές σε όλα τα επίπεδα, εκλέγει ελεύθερα και έχει το δικαίωμα ανάκλησης των εκλεγμένων συμβούλων ή βουλευτών. Κάθε σημαντική πολιτική και κοινωνική απόφαση αποτελεί αντικείμενο πλατιάς διαβούλευσης στην οποία συμμετέχει τεράστιος για τα δικά μας δεδομένα αριθμός πολιτών. Η έγκαιρη και ανοιχτή παραδοχή αναπόφευκτων λαθών και λανθασμένων κατευθύνσεων στη δημιουργία μιας καινούργιας κοινωνίας ήταν και είναι κύριο στοιχείο της επαναστατικής Κούβας.
Λυδία λίθος για την πραγματική δημοκρατία των πολλών, τη σοσιαλιστική δημοκρατία, είναι η συνείδηση του κοινού στόχου, της αλληλεγγύης που ξεπερνά τα στενά όρια μιας χώρας και απλώνεται σε όλο τον κόσμο, πράγμα που στην Κούβα πραγματοποιήθηκε στο μεγαλύτερο βαθμό και εκφράστηκε επιγραμματικά από τον Φ. Κάστρο: « όποιος είναι ανίκανος να πολεμήσει για τους άλλους, δεν θα σταθεί ποτέ ικανός να πολεμήσει για τον εαυτό του». Η δημοκρατικότητα της σοσιαλιστικής Κούβας φανερώθηκε ξανά πέρσι τον Ιούλιο στον τρόπο που η κουβανική κυβέρνηση αντιμετώπισε τις οργανωμένες από τις ΗΠΑ προβοκάτσιες και πράξεις βανδαλισμού. Δεν εξαπόλυσε τα ΜΑΤ, δεν έριξε χημικά, δεν πυροβόλησε με πλαστικές ή πραγματικές σφαίρες, όπως συνηθίζεται στις ΗΠΑ και τις άλλες «δημοκρατικές» χώρες. Τις αντιμετώπισε κύρια με την κινητοποίηση του λαού που ανταποκρίθηκε άμεσα στην έκκληση του προέδρου Ντίας-Κανέλ.
Δεν ξέρω τι μπορεί να πρωτοπεί κανείς για την τέταρτη κατηγορία, ότι δήθεν η κουβανική επανάσταση έχει οδηγήσει το λαό στην εξαθλίωση. Ας ξεκινήσω λέγοντας πως ο εξηντάχρονος αποκλεισμός έχει στερήσει την Κούβα από 160 δισεκατομμύρια δολάρια σε τρέχουσες τιμές, που αντιστοιχούν σε 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια σε σταθερές τιμές. Αν και τα αποτελέσματά του αποκλεισμού δεν μπορούν να αποδοθούν μόνο με αριθμούς, το ποσό αυτό είναι τεράστιο για την οικονομία της καθώς αντιστοιχεί στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν δέκα περίπου χρόνων.
Τα στοιχεία των διεθνών οργανισμών δείχνουν πως στην Κούβα μέχρι το 1990, χάρη και στη βοήθεια και τη συνεργασία της Σοβιετικής Ένωσης και των χωρών του Συμφώνου Οικονομικής Αλληλοβοήθειας, οι δείκτες στην υγεία και την εκπαίδευση ξεπέρασαν αισθητά εκείνους των υπόλοιπων λατινοαμερικάνικων χωρών και των χωρών του Τρίτου Κόσμου, υποσκελίζοντας σε πολλές περιπτώσεις εκείνους των ΗΠΑ. Το βιοτικό επίπεδο βελτιώθηκε αισθητά και μάλιστα το γενικό βιοτικό επίπεδο και όχι το επίπεδο μιας μειοψηφίας, όπως στις χώρες του καπιταλισμού.
Οι επιτυχίες αυτές βασίστηκαν στη σημαντική ανάπτυξη της οικονομίας και των κοινωνικών δομών, των βάσεων μιας σοσιαλιστικής οικονομίας και κοινωνίας.
Με τη διάλυση της πολιτικής και οικονομικής ολοκλήρωσης των σοσιαλιστικών χωρών η Κούβα βρέθηκε εκτεθειμένη στην ολόπλευρη και ολοκληρωτική επίθεση του παγκόσμιου καπιταλισμού. Έχασε τις αγορές των παραδοσιακών προϊόντων της και η δυνατότητα εισαγωγής τροφίμων και βιομηχανικών ειδών, φαρμάκων και τεχνολογίας σχεδόν μηδενίστηκε. Η οικονομία της χώρας απειλήθηκε με κατάρρευση και το βιοτικό επίπεδο έπεσε. Ο αποκλεισμός εντάθηκε και έγινε οδυνηρά αποτελεσματικός, τη δεκαετία του 1990, που οι Κουβανοί ονομάζουν «Ειδική Περίοδο σε καιρό Ειρήνης». Τότε η Κούβα έδωσε τις πιο δύσκολες εξετάσεις και πέτυχε, υπερπήδησε τα αφάνταστα εμπόδια και συνέχισε να αναπτύσσεται, δείχνοντας με αδιαμφισβήτητο τρόπο την υπεροχή των επαναστατικών αξιών, τη συνοχή μιας κοινωνίας που εθελοντικά υπερασπίζεται τους κατακτημένους σοσιαλιστικούς κοινωνικούς θεσμούς.
Θα ήθελα εδώ να τονίσω πως σε μεγάλο βαθμό η επιτυχία αυτή βασίστηκε σε δύο μεγάλες δράσεις της προηγούμενης δεκαετίας, σ’ ένα είδος «επανάστασης μέσα στην επανάσταση». Την «Εκστρατεία Αποκατάστασης» που ξεκίνησε το 1986 για την αντιμετώπιση των λαθών και των αρνητικών τάσεων στην κοινωνία και οικονομία της Κούβας που είχαν προκύψει από την αντιγραφή του οικονομικού μοντέλου των σοσιαλιστικών χωρών, και την αποφασιστική, αντίθετη στην εξωτερική πολιτική της παραπαίουσας τότε Σοβιετικής Ένωσης, στρατιωτική επέμβαση στην Αγκόλα και τη μεγάλη νίκη του 1988-1989 ενάντια στην Νοτιοαφρικανική Ένωση, με την οποία απελευθερώθηκε η Ναμίμπια, ολοκληρώθηκε η απελευθέρωση της Αγκόλα και καταλύθηκε το καθεστώς του απαρτχάιντ της Νοτιοαφρικανικής Ένωσης.
Οι διαφορετικές αυτές θεωρήσεις για το χτίσιμο του σοσιαλισμού ήταν εκείνες που ουσιαστικά αναζωογόνησαν το αναγκαίο φρόνημα και την κοινωνική συνοχή, εξασφάλισαν τη λαϊκή υποστήριξη, τη λαϊκή ενεργό συμμετοχή έτσι ώστε η Κούβα να μπορέσει να ξεπεράσει την πολύ δύσκολη δεκαετία που ακολούθησε.
Αγαπητοί φίλοι και φίλες,
Η σοσιαλιστική Κούβα παραμένει όρθια, αντιπαλεύοντας την άγρια επίθεση του ιμπεριαλισμού. Οι κοινωνικές κατακτήσεις και το πρωτοφανές για τη Λατινική Αμερική βιοτικό και πολιτισμικό επίπεδο του κουβανικού λαού που είχαν επιτευχθεί τα προηγούμενα χρόνια διατηρούνται σε μεγάλο βαθμό. Η διεθνιστική της δράση συνεχίζεται. Ο ιμπεριαλιστικός καπιταλισμός δεν κατόρθωσε να καταβάλει την επανάσταση, κατορθώνει όμως να την τραυματίζει συνέχεια. Ο αποκλεισμός αποτελεί το βασικό του όπλο. Δεν έχει φέρει τα επιθυμητά για τις ΗΠΑ αποτελέσματα, δηλαδή την εξαθλίωση του κουβανικού λαού και, μέσα από αυτήν, την κοινωνική αποσταθεροποίηση∙ στερεί όμως από την Κούβα εκείνο το επίπεδο ανάπτυξης και ευμάρειας που αποτελεί τη βάση για τη στήριξη και την ανάπτυξη του σοσιαλισμού.
Εκείνο που όμως δεν θα της πάρει ποτέ είναι το παράδειγμα της. Το παράδειγμα που μας δείχνει πως η πάλη για την ανεξαρτησία και την κοινωνική απελευθέρωση είναι άρρηκτα δεμένη με την αλληλεγγύη στους αγώνες των λαών σ’ όλες τις γωνιές του κόσμου. Η μάχη που δίνει η Κούβα είναι και δική μας μάχη, είναι υπόθεση όλων των ανθρώπων που αναγνωρίζουν την τεράστια προσφορά της, τη στηρίζουν με κάθε πρόσφορο τρόπο και απαιτούν την άμεση άρση του ιμπεριαλιστικού αποκλεισμού.
Ομιλία του Νίκου Λεοντίδη, μέλους του ΔΣ του Ελληνοκουβανικού Συνδέσμου για 60 χρόνια από την επιβολή του αποκλεισμού
Η ένταση του αποκλεισμού τα τελευταία χρόνια
Αγαπητοί συναγωνιστές,
Με τις προηγούμενες ομιλίες υπογραμμίστηκαν οι επιπτώσεις του αποκλεισμού, άρα θα ήθελα με τη σειρά μου να αναφερθώ στο πιο ειδικό ζήτημα της όξυνσης των κυρώσεων και της έντασης των πιέσεων ενάντια στην Κούβα τα τελευταία τρία χρόνια.
Η στρατηγική των ΗΠΑ και άλλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων ενάντια στην Κούβα στοχεύει διαχρονικά ενάντια στις κατακτήσεις της σοσιαλιστικής επανάστασης, στο ΚΚ Κούβας και στην εξουσία του κουβανικού λαού, στο δικαίωμα ενός λαού να ακολουθεί το δρόμο ανάπτυξης που επιλέγει. Η ιστορία του αποκλεισμού δεν είναι ένα μονόπρακτο έργο και έχει ενταθεί ιδιαίτερα μετά τις αντεπαναστατικές ανατροπές στην ΕΣΣΔ και τις άλλες σοσιαλιστικές χώρες.
Βλέπουμε ότι ανεξάρτητα από το πρόσωπο του διαχειριστή στη διακυβέρνηση των ΗΠΑ, από τους διαφορετικούς κατά καιρούς συσχετισμούς στα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με επικεφαλής σοσιαλδημοκράτες ή φιλελεύθερους, η στόχευση παραμένει ίδια. Ο οικονομικός στραγγαλισμός της Κούβας, η άμεση ή έμμεση παρέμβαση στο εσωτερικό της χώρας με στόχο την ανατροπή της επαναστατικής εξουσίας. Ανεξάρτητα από τις επιμέρους αλλαγές στην πολιτική των κυβερνήσεων των ΗΠΑ, με τη δήθεν «προσέγγιση», ή με την κλιμάκωση της επιθετικότητας, ο βασικός στόχος παραμένει και συνεχίζεται διαχρονικά να είναι η επίθεση ενάντια στο λαό της Κούβας. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι ανεξάρτητα από την πολιτική απόχρωση, ο κάθε επόμενος Πρόεδρος των ΗΠΑ εφάρμοζε και ενίσχυε τα μέτρα που είχε ψηφίσει ο προηγούμενος. Διάφορες δυνάμεις διεθνώς, μπροστά στην εκλογή Μπάιντεν στις ΗΠΑ, καλλιεργούσαν αβάσιμες προσδοκίες και αυταπάτες πως αυτό θα σήμανε προοδευτική στροφή στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ και άρα θα παίρνονταν μέτρα άρσης του βάρβαρου αποκλεισμού της Κούβας. Η πραγματικότητα όμως, ενάμισι χρόνο μετά, έχει αποδείξει πως ο Μπάιντεν συνεχίζει την ίδια πολιτική, υλοποιεί το αντιδραστικό οπλοστάσιο των 243 νέων μέτρων που ψήφισε η κυβέρνηση Τραμπ και παίρνει και πρόσθετα μέτρα. Η Κούβα διατηρείται στην απαράδεκτη λίστα των «χωρών που υποθάλπουν την τρομοκρατία», σύμφωνα με τα ιμπεριαλιστικά πρότυπα, ενώ και τα μέτρα που ανακοινώθηκαν την προηγούμενη βδομάδα, που παρουσιάζονται ως «χαλάρωση» του αποκλεισμού σε καμία περίπτωση δεν αλλάζουν τη γενικότερη στόχευση, ούτε ανακουφίζουν το λαό της Κούβας από τις τεράστιες κυρώσεις, τους περιορισμούς και τις ελλείψεις που προκαλούν. Αυτό είναι ακόμα πιο ειρωνικό αν σκεφτούμε ότι την ίδια στιγμή που οι ιμπεριαλιστές όπου γης χύνουν κροκοδείλια δάκρυα για τα «ανθρώπινα δικαιώματα» και για τη δυσκολία ενός λαού να έχει πρόσβαση σε αγαθά, οι ίδιοι είναι που δεν επιτρέπουν στην Κούβα να κάνει εμπορικές συναλλαγές, ώστε να αποκτήσει τρόφιμα, πετρέλαιο και άλλους ενεργειακούς πόρους. Μάλιστα εν μέσω πανδημίας είχαν αφήσει και εξακολουθούν να αφήνουν την Κούβα χωρίς φαρμακευτικά υλικά, για να την καθηλώσουν.
Αγαπητοί συναγωνιστές,
Τα τελευταία τρία χρόνια σημαδεύτηκαν από την πανδημία του κορονοϊού και την οικονομική κρίση που ακολούθησε, ενώ πλέον βιώνουμε τις επιπτώσεις του ιμπεριαλιστικού πολέμου στην περιοχή μας. Ας φανταστούμε πόσο πιο έντονη είναι η επίδραση στο λαό της Κούβας, μαζί με τις κυρώσεις και τον αποκλεισμό. Αυτό το διάστημα, η κυβέρνηση του Τραμπ και έπειτα του Μπάιντεν, ενέτειναν τα μέτρα αποκλεισμού. Αυτό εκφράστηκε: Με την ψήφιση, το 2019, πάνω από 243 νέων μέτρων περιορισμού, όπου περίπου 50 από αυτά ψηφίστηκαν εν μέσω της πανδημίας. Όλα τους διατηρούνται απαράλλαχτα μέχρι σήμερα και ενισχύονται. Αυτό δείχνει και η πλήρης εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου Χελμς-Μπάρτον, ιδιαίτερα της διάταξης που δίνει το δικαίωμα σε πρώην ιδιοκτήτες–καπιταλιστές να σύρουν την Κούβα στα δικαστήρια αξιώνοντας υπέρογκες αποζημιώσεις για τη δήθεν χαμένη ιδιοκτησία τους που κοινωνικοποιήθηκε από την επαναστατική κυβέρνηση.
Επιπλέον, με την επιβολή επιπλέον περιορισμών στις οικονομικές συναλλαγές και εμπορικές σχέσεις της Κούβας προκλήθηκαν ελλείψεις σε βασικά αγαθά και τρόφιμα, περιορίστηκε η προμήθεια πετρελαίου και άλλων ενεργειακών πόρων, προκαλώντας δυσκολίες στην ενεργειακή επάρκεια του Νησιού. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, οι κατ’ έτος οικονομικές απώλειες από το 2019 και έπειτα να ξεπεράσουν για πρώτη φορά ιστορικά τα 5 δις δολάρια. Έκαναν μάλιστα προσπάθειες να εμποδίσουν τη διεθνιστική αλληλεγγύη προς την Κούβα με την επιβολή κυρώσεων στις χρηματοοικονομικές συναλλαγές, θεωρώντας ότι αυτό θα δυσκόλευε την αποστολή οικονομικής βοήθειας η οποία συγκεντρώθηκε από σωματεία, μαζικούς φορείς, Συνδέσμους Φιλίας από πολλές χώρες του κόσμου.
Δεν γίνεται να ξεχάσουμε ότι οι ιμπεριαλιστές έδειξαν το πιο σκληρό και απάνθρωπο πρόσωπό τους, όταν μέσα στη δίνη της πανδημίας, εμπόδιζαν την Κούβα να προμηθευτεί το απαραίτητο ιατροφαρμακευτικό υλικό για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Παρ’ όλ’ αυτά, ακόμα και με αυτούς τους όρους αποδείχθηκε η ανωτερότητα ενός συστήματος που βάζει στο επίκεντρο τις λαϊκές ανάγκες. Η Κούβα, παρά τους περιορισμούς, αποτέλεσε πρότυπο στην αντιμετώπιση της πανδημίας, απέστειλε ιατρικές αποστολές σε δεκάδες χώρες του κόσμου, και βασιζόμενη μονάχα στις δυνάμεις της κατάφερε και ανέπτυξε 5 δικά της εμβόλια ενάντια στον κορονοϊό. Κι αυτό είναι πολύ μεγάλη υπόθεση, αποτελεί παράδειγμα για τους λαούς.
Όλα τα παραπάνω τονίζουν ότι ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός δεν παραιτείται από τη λυσσαλέα προσπάθεια υπονόμευσης της Κούβας, της οργάνωσης προβοκάτσιας και της δημιουργίας έκρυθμης κατάστασης στο Νησί, με τις πιο επιθετικές ενέργειές του να σημειώνονται σχεδόν πριν από έναν χρόνο. Ωστόσο, στις 11 Ιούλη του 2021, για ακόμα μια φορά η προσπάθειά του έπεσε στο κενό παρά τις στρατιές από trolls, τον ορυμαγδό fake news και παραπλανητικών δημοσιευμάτων που επιστρατεύθηκαν ενάντια στην Κούβα σε όλο τον πλανήτη. Δεν πέτυχε η απόπειρα αποσταθεροποίησης από δήθεν «λαϊκές διαμαρτυρίες» που σχεδιάστηκαν και οργανώθηκαν από τα κεντρικά επιτελεία των ΗΠΑ και την αντικουβανική μαφία με έδρα το Μαϊάμι, όπου σε όλα αυτά έβαλαν πλάτη και οι Ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές.
Τελευταία πράξη των πολιτικών κυρώσεων αποτελεί ο αποκλεισμός της Κούβας από τη Σύνοδο της Αμερικής με απόφαση των ΗΠΑ. Αυτά δείχνουν έμπρακτα γιατί η άρση ορισμένων μέτρων που ανακοίνωσε ο Μπάιντεν, δεν αναιρεί ούτε τη γενική ουσία του αποκλεισμού, ούτε καν τις πιο βαριές επιπτώσεις των τελευταίων χρόνων.
Αντίστοιχη στάση κρατούν άλλες καπιταλιστικές χώρες και οι ιμπεριαλιστικές ενώσεις τους, όπως η ΕΕ, η οποία εφαρμόζει τη δική της επιθετική πολιτική ενάντια στην Κούβα. Τελευταία παρατηρούμε κλιμάκωση της επιθετικότητας της ΕΕ, μέσα από μια σειρά κατάπτυστων ψηφισμάτων, όπως εκείνα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον Ιούνη, το Σεπτέμβρη και το Δεκέμβρη του 2021. Με αυτά υιοθετείται μια σειρά κατηγοριών για δήθεν παραβίαση «ανθρωπίνων δικαιωμάτων», είναι γεμάτα υποκριτικά ευχολόγια για το λαό της Κούβας, τον οποίο όμως είναι οι ίδιοι που τον καταδικάζουν στον αποκλεισμό μέσω της εφαρμογής περαιτέρω δέσμης μέτρων εμπορικού περιορισμού και απαγορεύσεων.
Αγαπητοί συναγωνιστές,
Φαίνεται καθαρά ότι η στάση των καπιταλιστών είναι συνεπής και ταξική. Όσο και αν χρησιμοποιούν όμορφα λόγια και παριστάνουν ότι ανησυχούν για τα δεινά του λαού της Κούβας, δεν μπορούν να κρύψουν τι τους ενοχλεί. Τους πονάει ότι μια ανάσα από την ισχυρότερη ιμπεριαλιστική δύναμη, τις ΗΠΑ, στο μικρό αυτό νησί της Καραϊβικής, ο Φιντέλ, ο Τσε, ο Ραούλ, ο Καμίλο και εκατοντάδες άλλοι κομμουνιστές, επαναστάτες αντάρτες έκαναν αυτό που μέχρι τότε φάνταζε ακατόρθωτο. Η επανάσταση στην Κούβα ήταν η πρώτη σοσιαλιστική επανάσταση στην αμερικανική ήπειρο και γενικότερα στο δυτικό ημισφαίριο, απέδειξε ότι ο ιμπεριαλισμός δεν είναι ανίκητος και προσέφερε πρωτόγνωρες κατακτήσεις στην υγεία, την παιδεία, τη δουλειά, τη ζωή του λαού.
Γι’ αυτό θέλουμε να τονίσουμε πόσο μεγάλη σημασία έχει η διαρκής και κλιμακούμενη πάλη για τον τερματισμό του αποκλεισμού, η στήριξη και η διεθνιστική αλληλεγγύη των λαών στην Κούβα και το λαό της.
Ο ελληνικός λαός διαχρονικά εκφράζει την αλληλεγγύη του και τη στήριξή του προς το Νησί της Επανάστασης. Αυτά τα τρία χρόνια όπου έχει ενταθεί η επιθετικότητα των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων έχουν πραγματοποιηθεί στη χώρα μας εκατοντάδες δράσεις και εκδηλώσεις, έχει εκφραστεί η αλληλεγγύη με εκατοντάδες ψηφίσματα στήριξης του αγώνα του κουβανικού λαού. Ο Ελληνοκουβανικός Σύνδεσμος είναι στην πρώτη γραμμή του αγώνα, υπηρετεί με συνέπεια για δεκαετίες το καθήκον της υπεράσπισης της κουβανικής επανάστασης, τα δικαιώματα του κουβανικού λαού.
Σε αυτή την κατεύθυνση συνεχίζουμε πιο αποφασιστικά. Δυναμώνουμε τη δράση μας, αναδεικνύουμε στο λαό της χώρας μας την αλήθεια για την Κούβα, για τις κατακτήσεις του σοσιαλισμού, συγκρουόμαστε με κάθε μορφής συκοφαντίες, κρατάμε ζωντανή τη φλόγα της Κουβανικής Επανάστασης.
Η Κούβα δεν είναι μόνη, έχει τη διεθνιστική αλληλεγγύη του λαού μας και των λαών όλου του κόσμου!